اتاقک به‌تازگی اولین گزارش عملکرد خود را با هدف نمایش عملکرد خود در سال ۱۴۰۰ و انعکاس بخشی از واقعیت بازار آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای به‌صورت عمومی منتشر کرد. بر طبق داده‌های این گزارش، اندازه بازار اقامتگاههای اجاره‌ای در ایران نزدیک به ۱۱ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ تخمین زده شد که سهم پلتفرم‌های آنلاین ایرانی از این بازار ۹٪ است.
اتاقک به‌عنوان یکی از بازیگران بازار آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای که با هدف خلق تجربه منحصربه‌فرد سفر و درآمدزایی برای جوامع کوچک و محلی راه‌اندازی شد، در سال ۱۴۰۰ توانست با سهم ۱۴٪ از کل اقامتگاههای کشور به رشد ۱۹۵٪ تعداد رزرو و رشد ۴۴۰٪ در فروش ناخالص (GMV) دست یابد.
در این مقاله قصد داریم برای کمک به تصمیم‌گیری کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و فعالین صنعت برای ورود به بازار اقامتگاههای اجاره‌ای یا توسعه کسب‌وکار خود در این بازار به سؤال‌های زیر پاسخ دهیم:
- وضعیت سهم بازار آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای در ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان چگونه است؟
- عملکرد اتاقک در بازار آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای در ۴ سال گذشته به چه شکل بوده است؟
- بیشترین فروش اتاقک برای کدام استان‌ها بوده است؟
- استراتژی‌های اتاقک برای مقابله با کرونا چه بوده است؟
- بیشترین تقاضای رزرو اقامتگاه برای چه ماه‌هایی از سال ۱۴۰۰ بوده است؟
- اتاقک در بازار اقامتگاههای اجاره‌ای به کدام سو می‌خواهد برود؟
گزارش ۱۴۰۰ اتاقک: بازار ۱۱ هزار میلیارد تومانی اقامتگاههای اجاره‌ای در ایران
امروزه اقامتگاههای اجاره‌ای بیش از پیش محبوبیت بسیاری در بین مسافران پیدا کرده است. بر اساس ارزیابی انجام گرفته در سال ۲۰۱۹، ۶۴٪ مسافران ترجیح می‌دهند به جای هتل در اقامتگاههای اجاره‌ای بمانند که یکی از مهمترین دلایل آن‌ها به‌صرفه بودن این اقامتگاه‌ها در مقایسه با هتل بوده است. بنابراین، بر طبق گزارش‌های منتشر شده، پیش‌بینی می‌شود که ارزش بازار اقامتگاههای اجاره‌ای در سال ۲۰۳۱ به ۳۱۵ میلیارد دلار برسد؛ در حالی که در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۹۱ میلیارد دلار بود.
علاوه بر این، با حضور بازیگران مهمی چون Airbnb ،Booking.com ،HomeToGo.com و… که امکان رزرو اقامتگاههای اجاره‌ای را به‌صورت آنلاین فراهم کرده‌اند، حدود ۷۰٪ رزرو اقامتگاههای اجاره‌ای در جهان در سال ۲۰۲۱ به‌صورت آنلاین انجام گرفته است.
در ایران نیز همانند جهان تمایل مسافران به سکونت در اقامتگاههای اجاره‌ای افزایش پیدا کرده است؛ به‌طوری که طبق داده‌های آماری گزارش اتاقک، اندازه بازار اقامتگاههای اجاره‌ای ایران در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۱۱ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است.
علاوه بر این، با رشد پلتفرم‌های آنلاین اجاره اقامتگاه‌ها در ایران، سهم رزرو آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای در ایران به ۹٪ رسیده است که در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه (۵۶٪) و امارات (۶۳٪) سهم رزرو آنلاین در ایران بسیار اندک است. اما امید است با تغییر الگوی رفتار مسافران و نیز برداشته شدن موانع قانونی شاهد رشد بازار آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای ایران در سال‌های آینده باشیم.
جایگاه اتاقک در بازار آنلاین اقامتگاه اجاره‌ای
اتاقک به‌عنوان یکی از بازیگران اقامتگاههای اجاره‌ای در ماه‌های ابتدایی سال ۱۳۹۶ با یک تیم ۶ نفره شروع به کار کرد و توانست طی سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ رشد ۵۰۰٪ تعداد کاربران را تجربه کند. علاوه بر این، اتاقک موفق به جذب ۶۰۰ هزار کاربر در سال ۱۴۰۰ شد که معادل تعداد کل کاربران اتاقک در سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ بوده است.
در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۲۷ هزار اقامتگاه در ایران فعال بوده‌اند که ۱۴٪ آن‌ها معادل ۱۸ هزار اقامتگاه در اتاقک حضور دارند. اتاقک طی سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ شاهد رشد ۴/۵ برابری تعداد اقامتگاه‌ها بوده و در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۶۵۰۰ نفر در اتاقک میزبان مسافران بوده‌اند.
رشد ۴۴۰٪ فروش ناخالص (GMV) اتاقک در سال ۱۴۰۰
داده‌های گزارش نشان می‌دهد که اتاقک در سال ۱۴۰۰ توانسته است با رشد ۱۹۵٪ تعداد رزرو به ۴۴۰٪ رشد در فروش ناخالص (GMV) برسد.
علاوه بر این، اتاقک در دوران کرونا (سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰) نه‌تنها با کاهش تعداد رزرو روبه‌رو نشده است؛ بلکه از طریق اقداماتی نظیر معرفی اقامتگاههای پرایم، افزایش تنوع اقامتگاههای نزدیک به مراکز شهرهای بزرگ و افزایش تعداد اقامتگاههای لوکس و… توانسته است به رشد فروش ناخالص ۱۲۶۰٪ دست پیدا کند.
بیشترین فروش اتاقک از رزرو سه نوع اقامتگاه ویلا، آپارتمان و خانه
در حال حاضر اقامتگاههای متنوعی از ویلا، سوئیت، آپارتمان، خانه، کلبه، اقامتگاه بوم‌گردی، هتل سنتی، روستایی و عشایری، هتل آپارتمان و… در اتاقک حضور دارند که بیشترین تعداد اقامتگاه به ویلا اختصاص دارد. علاوه بر این، بیشترین تعداد رزرو اقامتگاه در سال ۱۴۰۰ برای ویلا، آپارتمان و خانه بوده است که بیش از ۸۰٪ فروش ناخالص اتاقک را به خود اختصاص داده‌اند.
بیش از ۴۰٪ رزروهای اتاقک نیازی به تأیید میزبان ندارند
مهمانان از سه طریق می‌توانند اقامتگاههای اتاقک را رزرو کنند: عادی، آنی و پرایم. از مهمترین ویژگی اقامتگاههای آنی این است که نیازی به تأیید میزبان برای رزرو اقامتگاه نیست و کاربران می‌توانند در کمترین زمان اقدام به رزرو اقامتگاه کنند؛ در حالی که اقامتگاههای عادی نیاز به تأیید میزبان دارد.
اقامتگاههای پرایم علاوه بر اینکه مشابه اقامتگاههای آنی رزرو می‌شوند، اما ویژگی‌های منحصربه‌فرد دیگری نیز دارند. یکی از آن‌ها این است که عملکرد میزبان و رضایت مهمانان از این اقامتگاه‌ها بالا بوده و دارای شرایط بهداشتی مناسب و بسته‌های سپید هستند.
در سال ۱۴۰۰ از تعداد کل اقامتگاههای اتاقک، نزدیک به ۲۱٪ آن‌ها اقامتگاه آنی و ۳٪ اقامتگاه پرایم بوده است که بیش از ۴۰٪ رزروهای اتاقک به‌صورت آنی رزرو شده‌اند.
٪۸۰ فروش اتاقک از ۵ استان کشور
اتاقک در سال ۱۴۰۰ پذیرای مسافران در تمامی استان‌ها و ۲۹۰ شهر ایران بوده که استان‌های مازندران، تهران، البرز، گیلان، هرمزگان بیشترین فروش ناخاص اتاقک (۸۰٪) را به خود اختصاص داده‌اند. به نظر می‌رسد فعالیت‌های بازاریابی، وجود تعداد زیاد اقامتگاههای فعال اتاقک و تقاضای بالای مسافران برای اقامت در این استان‌ها از مهمترین دلایل فروش بالای اتاقک در این ۵ استان باشد.
رشد ۱۲۶۰٪ اتاقک در دوران کرونا (۱۳۹۹ و ۱۴۰۰)
اتفاقات سال ۱۳۹۸ از وقوع سیلاب در ۲۵ استان کشور تا شیوع ویروس کرونا ضربه شدیدی را بر بازار اقامتگاههای اجاره‌ای وارد کرد. به‌ویژه شیوع ویروس کرونا در ماه‌های پایانی سال ۱۳۹۸ که محدودیت‌های سفر را با خود به همراه داشت، باعث توقف فعالیت اقامتگاه‌ها شد.
اما در کنار لطماتی که شیوع کرونا بر صنعت گردشگری وارد کرد، باعث تغییر الگوی رفتار مسافران شد. استقبال از اقامتگاههای نزدیک به شهرهای بزرگ به دلیل نزدیکی به محل سکونت مسافران و محدودیت‌های تردد بین شهری افزایش یافت؛ به‌طوری که تعداد سفرها با مسافت کم (تا شعاع ۱۵۰ کیلومتری) ۱۸۰٪ بیشتر شد. علاوه بر این، تمایل مسافران به اقامتگاههای دربست بیشتر از هتل‌ها شد؛ به طوری که نسبت اجاره اماکن دربست به اماکن غیردربست (مثل هتل‌ها) تا ۶۰٪ افزایش پیدا کرد.
این تغییراتِ عاداتِ سفر باعث شد تا اتاقک نیز درصدد تغییر استراتژی‌های خود هم برای مهمانان و هم میزبانان در دوران کرونا برآید و با انجام اقداماتی نظیر موارد زیر به رشد ۱۲۶۰٪ در دوران کرونا برسد.
- نظارت بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط میزبانان
- آموزش روش‌های جدید نظافت و پاکیزگی به میزبانان
- تهیه و ارسال رایگان بسته‌های سپید به میزبانان
- معرفی اقامتگاههای پرایم
- افزایش تعداد اقامتگاههای آنی
- افزایش تنوع اقامتگاههای نزدیک به مراکز شهرهای بزرگ
- افزایش تعداد اقامتگاههای لوکس فعال
- کاهش ۵۰٪ تا ۱۰۰٪ کارمزد دریافتی از میزبانان
مهر و اسفند پرتقاضاترین ماه‌های رزرو اقامتگاه در سال ۱۴۰۰
برخلاف الگوی متداول سفر که بیشتر در نیمه اول سال اتفاق می‌افتد، در سال ۱۴۰۰ به‌دلیل پایان موج پنجم کرونا، تأثیر واکسیناسیون گسترده شهریورماه و تعطیلات مهرماه شاهد تغییر الگوی رفتار مسافران بودیم؛ به‌طوری که میزان رزرو اقامتگاههای اجاره‌ای در نیمسال دوم بیشتر از نیمسال اول بود. دو ماه مهر و اسفند پرتقاضاترین ماه‌های رزرو اقامتگاههای اتاقک در سال ۱۴۰۰ بوده‌اند.
رضایت ۸۵٪ مهمانان از اقامتگاههای اتاقک در سال ۱۴۰۰
با توجه به مهمترین اولویت کاربران برای رزرو اقامتگاه که می‌توان به نظافت، پشتیبانی، برخورد میزبان، نحوه لغو رزرو و بازگشت وجه اشاره نمود، نزدیک به ۸۵٪ اقامتگاههای اتاقک توانسته‌اند رضایت مهمانان را به خود در سال ۱۴۰۰ جلب کنند. تنها ۳٪ از اقامتگاههای اتاقک امتیاز کمتر از ۳ را از مهمانان در سال ۱۴۰۰ دریافت کرده‌اند.
آینده بازار اقامتگاههای اجاره‌ای در ایران و چشم‌انداز اتاقک در این بازار
اگرچه در حال حاضر تنها ۹٪ از بازار اقامتگاههای اجاره‌ای آنلاین شده است که در مقایسه با کشورهای منطقه نظیر ترکیه و امارات بسیار اندک است، اما تمایل روزافزون مردم به خریدهای آنلاین (به‌ويژه در دوران کرونا)، افزایش ناگهانی هزینه اسکان مسافران-به‌خصوص هتل‌ها-، اصلاح قوانین و رفع محدودیت‌های قانونی برای رزرو اقامتگاه توسط مسافران خارجی خبر از رشد سریع بازار آنلاین اقامتگاههای اجاره‌ای در سال‌های آینده می‌دهد.
در این راستا، اتاقک در طی سال‌های آینده قصد دارد با دریافت مجوز از نهادهای متولی، امکان رزرو اقامتگاه توسط گردشگران خارجی را فراهم کند و بازار خود را به خارج از مرزهای ایران (کشورهای همسایه) گسترش دهد.
برای مطالعه بیشتر گزارش اتاقک می‌توانید آن را از لینک زیر دانلود کنید:
