در دنیای دیجیتال امروز، چت آنلاین و چتباتها به ابزاری کلیدی برای بهبود تجربه مشتری و افزایش بهرهوری کسبوکارها تبدیل شدهاند. در ایران، بازار چت آنلاین به ارزش ۳۰ میلیارد تومان رسیده و رشد چشمگیری را تجربه کرده است، در حالی که بازار چتباتها هنوز در مراحل ابتدایی توسعه قرار دارد. این گزارش به بررسی بازیگران اصلی این صنعت، تحلیل بازار، عوامل تأثیرگذار بر رشد یا افول آن، و چشمانداز آینده این ابزارهای تحولآفرین میپردازد.
دانلود گزارش تکنولوژیهای بازاریابی ایران ۱۴۰۳
چه بازیگرانی در بازار چت آنلاین و چتبات حضور دارند؟
در بازار ایران، ارائهدهندگان چت آنلاین و چتبات به چند دسته تقسیم میشوند: شرکتهای تخصصی توسعهدهنده چتبات و چت آنلاین، شرکتهای مبتنی بر هوش مصنوعی، و ارائهدهندگان مراکز تماس که خدمات چت آنلاین را به سبد محصولات خود افزودهاند.
با توجه به تنوع بازیگران فعال در این حوزه، گزارش «تکنولوژی بازاریابی ایران ۱۴۰۳» صرفاً بر شرکتهای تخصصی توسعهدهنده چت آنلاین و چتبات تمرکز دارد.
این دسته از ارائهدهندگان به کسبوکارها کمک میکنند تا از طریق گفتگوی متنی (چت)، در هر ساعت از شبانهروز و بهصورت لحظهای، به سؤالهای مشتریان بالقوه پاسخ دهند و آنها را به مشتریان بالفعل تبدیل کنند.
بازار چت آنلاین و چتبات ایران: از بازیگران داخلی تا رقابت با خارجیها
در بازار ایران، ۱۵ بازیگر ایرانی چت آنلاین و چتبات شناسایی شدهاند. برخی از این بازیگران، مانند رایچت، گپیفای، های هلپ و فلوچت، با ارائه قابلیتهای پاسخگویی هوشمند و پشتیبانی از طریق اپراتور، در هر دو بازار چت آنلاین و چتبات فعال هستند. در مقابل، تعدادی دیگر از این بازیگران تنها در یکی از این دو حوزه فعالیت میکنند.
علاوه بر بازیگران ایرانی، ۵ بازیگر خارجی نیز در بازار ایران حضور دارند. ابزارهایی مانند Crisp، Tidio و Smartsupp در حوزه چت آنلاین به دلیل قابلیتهای پیشرفته و تجربه کاربری بهتر، مورد توجه برخی کسبوکارهای ایرانی قرار گرفتهاند. در حوزه چتبات نیز ابزارهایی مانند Manychat به دلیل امکان پاسخگویی خودکار در شبکههای اجتماعی نظیر اینستاگرام و واتساپ، محبوبیت زیادی دارند.
چت آنلاین و چتبات در ایران: بررسی تفاوتها و شباهتهای بازیگران داخلی
در حوزه چت آنلاین، شرکتهایی مانند رایچت، گفتینو و گپیفای، های هلپ، فلوچت و… حضور دارند. این ابزارها به کسبوکارها امکان میدهند تا با استفاده از اپراتورهای انسانی، پاسخگویی زنده و لحظهای به کاربران داشته باشند. برخی از این بازیگران چت آنلاین قابلیتهایی مانند ارسال پیام خودکار، اتصال به پلتفرمهای پیامرسان نظیر واتساپ و تلگرام، و مدیریت پیامها از طریق یک پنل واحد را ارائه میدهند.
در حوزه چتبات، شرکتهایی مانند موچت، فلوچت، یارابات، دانابات، نوینهاب، و دایرکتم فعال هستند. این شرکتها بر اساس بازار هدف، کانالهای ارتباط با مشتری و شیوه پاسخگویی، تفاوتهایی با یکدیگر دارند. برخی از بازیگران، مانند دایرکتم و نوینهاب، بر روی پاسخگویی خودکار در اینستاگرام متمرکز هستند. در مقابل، شرکتهایی مانند موچت، دانابات، و یارابات از مدلهای زبانی بزرگ برای پاسخگویی استفاده میکنند، در حالی که برخی دیگر از مدلهای مبتنی بر درخت تصمیمگیری بهره میبرند.
یارابات بهعنوان یکی از بازیگران چتبات، در حال حاضر از مدلهای زبانی بزرگ برای پاسخگویی استفاده میکند.
چت آنلاین و چتبات: فراتر از پشتیبانی، دستیار فروش در قیف بازاریابی
چت آنلاین و چتباتها ابزارهایی فراتر از پشتیبانی مشتریان هستند و در تمامی مراحل قیف بازاریابی، از جذب تا حفظ مشتریان، تأثیرگذارند. این ابزارها با جمعآوری و تحلیل دادههای کاربران، به بهبود تجربه مشتری و افزایش فروش کمک میکنند.
محمدجواد ابوطالبی، همبنیانگذار گپیفای
اگرچه در صنایع مختلف مانند تجارت الکترونیک (Ecommerce) و فینتک (FinTech) از چتباتها بیشتر برای پشتیبانی از مشتریان (Customer Service) استفاده میشود، اما در آینده شاهد کاربرد چتباتها در مراحل ابتدای قیف بازاریابی (بهویژه فروش) هستیم. در واقع، کسبوکارها تمایل دارند از چتباتها بهعنوان دستیار فروش استفاده کنند.
این ابزارها همچنین در حوزههایی فراتر از بازاریابی، مانند منابع انسانی، کاربرد دارند و به کسبوکارها کمک میکنند تا فرآیندهای پاسخگویی و تعامل را در تمامی بخشها بهینهسازی کنند.
بازار ۳۰ میلیارد تومانی چت آنلاین در سال ۱۴۰۲
بازار چت آنلاین در ایران در سال ۱۴۰۲ به ارزش ۳۰ میلیارد تومان رسید و رشدی ۲۰۰ درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرد. این رشد نشاندهنده افزایش آگاهی کسبوکارها از مزایای استفاده از این ابزارها است. با این حال، سهم پرداختی کسبوکارها برای امکانات پیشرفته چت آنلاین همچنان پایین است و تنها ۲۰٪ از کاربران حاضر به پرداخت هزینه برای نسخههای غیررایگان هستند. در مقابل، بازار چتباتها در ایران همچنان در مرحله ابتدایی قرار دارد و اندازه دقیق و معتبری برای آن ارائه نشده است.
تحلیل رقابت و جذابیت بازار چت آنلاین و چتبات
بازار چت آنلاین در ایران تحت سلطه چند بازیگر اصلی مانند رایچت و گفتینو است که بیشترین سهم را در این حوزه دارند. این تمرکز، ورود بازیگران جدید را دشوار کرده است. از سوی دیگر، ابزارهای خارجی مانند کریسپ (Crisp) نیز با وجود قیمت بالاتر، به دلیل تجربه کاربری بهتر و قابلیتهای پیشرفته، همچنان مورد استفاده برخی کسبوکارهای ایرانی هستند.
در حوزه چتبات، بازار در مرحله شکلگیری قرار دارد و به نقل از صالح اسعدی، مدیر ارشد محصول دانابات، این بازار در مراحل ابتدایی شکلگیری و تولد است. در نتیجه هنوز اشباع نشده و فرصت برای رشد این بازار بسیار زیاد است.
در حال حاضر، چتباتهای مبتنی بر مدلهای زبانی بزرگ (LLM) در آغاز مسیر توسعه هستند. با این حال، چتباتهایی که بر اساس درخت تصمیمگیری عمل میکنند (مانند دایرکتم و نوینهاب)، سریعتر به تناسب بین محصول و بازار رسیده و در حال رشد هستند.
عوامل تأثیرگذار بر رشد یا افول بازار چت آنلاین و چتبات
بازار چت آنلاین و چتبات در ایران تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. رشد پذیرش تکنولوژی، نفوذ اینترنت، و هوش مصنوعی مولد از جمله محرکهای اصلی توسعه این صنعت هستند. در مقابل، تحریمها، اختلالات زیرساختی، و رکود اقتصادی موانع جدی برای گسترش این ابزارها محسوب میشوند.
قادر صادقی، بنیانگذار و مدیرعامل رایچت
ناپایداری زیرساختهای اینترنت کشور باعث عدم رضایت کسبوکارها از ابزارهای چت آنلاین ایرانی میشود و در نتیجه تمایل آنها به استفاده از ابزارهای خارجی افزایش پیدا میکند.
امنیت دادهها نیز بهویژه در صنایع حساس، عاملی بازدارنده برای برخی کسبوکارها در استفاده از چتباتها است. در مقابل، افزایش هزینههای پشتیبانی و فروش و نیز کاهش هزینه پردازشهای هوش مصنوعی تمایل کسبوکارها به استفاده از چتباتها را افزایش داده است.
چشمانداز آینده چت آنلاین و چتبات در ایران
بازار چت آنلاین در مسیر بلوغ قرار دارد و انتظار میرود با افزایش آگاهی کسبوکارها و یکپارچهسازی با ابزارهای دیگر، رشد بیشتری تجربه کند. در مقابل، بازار چتباتها با ورود فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی مولد در آستانه جهش قرار دارد، هرچند چالشهایی نظیر تحریم و زیرساختهای محدود باقی خواهند ماند. سرمایهگذاری در این بازار، یکپارچهسازی با CRM، و توسعه ابزارهای شخصیسازیشده میتواند فرصتهای رشد بیشتری را برای این حوزه فراهم کند.
قدردانی از همراهان گزارش
از همکاری و همراهی ارزشمند دوستانمان در «رایچت»، «گپیفای» و «نوینهاب» که بهعنوان پارتنر دادهای در تهیه فصل «چت آنلاین و چتبات» ما را یاری کردند، سپاسگزاریم.
همچنین از دوستانمان در «اسمارتک» و «کاوهنگار» که با پشتیبانی و حضور مؤثر خود در تهیه گزارش جامع «تکنولوژیهای بازاریابی ایران ۱۴۰۳» همراه ما بودند، قدردانی میکنیم.
درباره تکراسا اینسایت
تکراسا اینسایت بهعنوان یک کسبوکار اجتماعی، با هدف رفع کمبود داده و اینسایت قابل دسترس در اقتصاد دیجیتال ایران، گزارشهای جامعی را منتشر میکند. گزارش «۱۴۰۳ تکنولوژیهای بازاریابی ایران»، که توسط تکراسا اینسایت در آذر ۱۴۰۳ رونمایی شد، تلاش دارد تا تصویری جامع از وضعیت تکنولوژیهای بازاریابی در ایران ارائه دهد. میتوانید تکراسا اینسایت را از طریق شبکههای اجتماعی زیر دنبال کنید: