در چند سال گذشته تب‌وتاب سرمایهگذاری برای ایرانیان به دلیل کاهش ارزش ریال و تمایل آن‌ها به حفظ ارزش پولشان بیشتر از گذشته شده است که فعالیت بیش از ۳۷ میلیون کد بورسی مؤید این موضوع است. پس از اینکه بورس دوره اوج خود را در سال ۱۳۹۹ پشت سر گذاشت، نگاه سرمایه‌گذاران ایرانی به بازار رمزارزها بیش از گذشته جلب شد. بر اساس آمار اتاق بازرگانی بیش از ۱۲ میلیون ایرانی دارای رمزارز هستند که از طریق صرافی‌های رمزارز به خریدوفروش رمزارزها می‌پردازند.
نوبیتکس به‌عنوان یکی از صرافی‌های رمزارز فعال در ایران، گزارش سال ۲۰۲۱ (دی ۱۳۹۹ – دی ۱۴۰۰) خود را با هدف ارائه چشم‌اندازی از بازار رمزارزها به فعالین این صنعت و تصمیم‌سازان حاکمیتی در ایران منتشر کرده است. با توجه به فعالیت این استارتاپ در حوزه رمزارزها که بازاری بین‌المللی محسوب می‌شود، به همین دلیل نوبیتکس تصمیم گرفته است تا گزارش‌های سالانه خود را در پایان هر سال میلادی منتشر کند. در این گزارش علاوه بر مرور عملکرد نوبیتکس در سال ۲۰۲۱ میلادی، اطلاعاتی از رفتار و نحوه سرمایهگذاری کاربران این صرافی ارائه شده که می‌تواند نشان‌دهنده رفتار سرمایه‌گذاران ایرانی در بازار رمزارزها باشد. در این مقاله تحلیلی سعی خواهیم کرد بخش‌های مهم این گزارش را مرور کنیم.
رمزارزها در سال ۲۰۲۱
در سال ۲۰۲۱ رمزارزها به‌عنوان یک دارایی موردتأیید شرکت‌ها و نهادهای مالی در جهان قرار گرفت و این روند با سرمایهگذاری این نهادها در رمزارزها و تلاش دولتها با قانون‌گذاری و نظارت بر این بازار شدت گرفت. همچنین قیمت بیت‌کوین به عنوان مهم‌ترین و باارزش‌ترین رمزارز جهان به ۶۹ هزار دلار رسید که ارزش بازار آن را به بیش از ۱۰۰۰ میلیارد دلار رساند. این موضوع باعث شد تا بیت‌کوین در مقطعی از سال ۲۰۲۱ بالاتر از فرانک سوئیس به‌عنوان سیزدهمین ارز بزرگ جهان شناخته شود و توجه سرمایه‌گذاران حقوقی و حقیقی را به بازار رمزارزها را جلب کند.
استقبال سرمایه‌گذاران از رمزارزها باعث شد تا دولتها و دستگاه‌های حکومتی در سراسر جهان نیاز به قانون‌گذاری و نظارت بر این بازار را حس کنند. چین به‌عنوان یک حکومت تمامیت‌طلب با عدم‌پذیرش دیدگاه غیرمتمرکز حاکم بر رمزارزها، ضمن ممنوعیت فعالیت‌های مرتبط با این حوزه انتشار رمزارز ملی را در دستور کار خود قرار داد. اما کشورهای آمریکایی و اروپایی با اتخاذ رویکرد محتاطانه سعی کردند با قانون‌گذاری‌های مؤثر فضا را برای رشد و توسعه رمزارزها فراهم کنند. رویکرد کشورهای همسایه ایران مانند امارات و بحرین نیز به این شکل بود و سعی کردند با اتخاذ سیاست‌‌های حمایتی از صنعت رمزارز، خود را به عنوان هاب رمزارزی جهانی معرفی کنند. همچنین در سال ۲۰۲۱ السالوادور در سال ۲۰۲۱ انجام تراکنش‌های مالی با بیت‌کوین را قانونی اعلام کرده و آن را به‌عنوان ارز رسمی کشور برگزید. در ایران نیز در حال حاضر برای خریدوفروش رمزارز و فعالیت در این حوزه قوانین مشخص و شفافی به تصویب نرسیده است.
فعالیت بیش از ۳ میلیون ایرانی در نوبیتکس
همان‌گونه که در بازار بورس ایران تعداد کدهای بورسی به‌عنوان یک معیار مهم برای اندازه‌گیری میزان محبوبیت سرمایهگذاری در بورس شناخته می‌شود، تعداد کاربران فعال در حوزه رمزارزها نیز می‌تواند نشانگر میزان نفوذ و محبوبیت رمزارزها در میان مردم ایران باشد. همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره شد، به ترتیب ۱۲ و ۳۷ میلیون ایرانی در بازار رمزارزها و بورس ایران فعال هستند.
در سال ۲۰۲۱ نیز پلتفرم نوبیتکس میزبان بیش از ۳/۲ میلیون کاربران ایرانی بوده که در مقایسه با ۳۹۰ هزار کاربر در سال ۲۰۲۰، رشد ۷۲۸٪ را تجربه کرده است. با توجه به رشد ۲۲۴٪ تعداد کدهای بورس در بازه زمانی مشابه، رشد بیش از ۸ برابری تعداد کاربران نوبیتکس نشان‌دهنده میزان استقبال بالای ایرانی‌ها از بازار رمزارزها است.
فعالیت بیش از ۳ میلیون ایرانی در نوبیتکس
چهار رمزارز دوج‌کوین (Dogecoin)، اتریوم (Ethereum)، بیت‌کوین (Bitcoin) و کاردانو (Cardano) در مجموع ۵۶٪ از دارایی موجود کاربران در کیف پول دیجیتال نوبیتکس را به خود اختصاص داده‌اند. با توجه به اینکه حدود دو‌سوم از کاربران دارایی رمزارز خود را در کیف پول دیجیتال نوبیتکس نگهداری می‌کنند، بر این اساس می‌توان گفت که این چهار رمزارز محبوبیت بالایی میان سرمایه‌گذاران ایرانی در بازار رمزارز دارند.
ترکیب جنسیتی کاربران نوبیتکس
از لحاظ ترکیب جنسیتی، ۸۴٪ کاربران نوبیتکس مرد و ۱۶٪ زن هستند. جالب‌توجه است که نسبت ۱ به ۵ جنسیت کاربران نوبیتکس برابر با نسبت ۱ به ۵ مشارکت اقتصادی زنان به مردان است. با توجه به نرخ مشارکت اقتصادی ۶۹٪ مردان در مقابل ۱۳٪ زنان که بیانگر میزان فعالیت اقتصادی و درآمدزایی مردان و زنان است، این موضوع نشان می‌دهد که تقریباً میزان علاقه مردان و زنان شاغل به سرمایهگذاری در بازار رمزارزها مشابه هم است.
در شکل زیر سبد دارایی زنان و مردان در کیف پول دیجیتال رمزارز نوبیتکس را مشاهده می‌کنید. با توجه به سهم بیشتر رمزارزهایی مانند دوج‌کوین و شیبا در سبد دارایی مردان، می‌توان گفت مردان در مقایسه با زنان ریسک‌پذیری بیشتری دارند.
ترکیب سنی کاربران نوبیتکس
در شکل زیر توزیع کاربران نوبیتکس به تفکیک گروه‌های سنی مشاهده می‌شود. ۷۵٪ از کاربران نوبیتکس کمتر از ۴۰ سال سن دارند که همین موضوع باعث شده تا میانگین سنی کاربران نوبیتکس ۳۵ سال باشد. بیشتر کاربران نوبیتکس متولدین دهه شصت (نسل X یا هزاره) هستند که ۴۴٪ کاربران نوبیتکس را شامل می‌شود.
با وجود اینکه متولدین دهه ۷۰ و ۸۰ (نسل Z) حدود ۳۱٪ از کل کاربران نوبیتکس را تشکیل می‌دهند، اما تنها ۱۶٪ از ارزش دارایی کاربران در کیف پول دیجیتال نوبیتکس متعلق به این دو گروه سنی است. در سمت دیگر، کاربران با بیشتر از ۴۰ سال سن که ۲۵٪ کاربران نوبیتکس را تشکیل می‌دهند، نزدیک به ۴۰٪ ارزش دارایی موجود در کیف پول دیجیتال نوبیتکس متعلق به این افراد است.
در شکل زیر نسبت کاربران نوبیتکس به جمعیت ایران در هر گروه سنی قابل مشاهده است. در صورت مقایسه تعداد کاربران نوبیتکس با جمعیت کشور در هر گروه سنی، می‌توان گفت تقریباً ۶٪ از جمعیت ایران در گروه سنی ۱۸ تا ۸۰ سال در نوبیتکس حضور دارند. با وجود فعالیت ۷٪ تا ۹٪ متولدین ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۲ کشور در نوبیتکس، فعالیت ۶٪ از متولدین دهه ۵۰ شمسی جالب‌توجه است. با اینکه انتظار می‌رود متولدین این دهه آشنایی زیادی با فضای دیجیتال نداشته باشند، اما جذابیت سرمایهگذاری در رمزارزها باعث شده تا تعداد قابل‌توجهی از این گروه سنی وارد این عرصه شده و اقدام به خریدوفروش رمزارز کرده‌اند.
شاخص ثروت امکان مقایسه ارزش دارایی گروه‌های مختلف کاربران با میانگین ارزش دارایی کل کاربران را نشان می‌دهد و شاخص ۱۰۰ نشان‌دهنده میانگین ارزش دارایی کل کاربران است. با وجود اینکه تنها ۲۵٪ کاربران نوبیتکس بیش از ۴۰ سال سن دارند، اما با توجه به نمودار شاخص ثروت متوجه می‌شویم که ارزش سبد دارایی این کاربران اختلاف فاحشی با کاربران کمتر از ۴۰ سال سن دارد. شاخص ثروت برای کاربران بیش از ۴۰ سال سن بالای ۱۰۰ بوده و نشان می‌دهد که این گروه از کاربران نسبت به میانگین کل کاربران و کاربران جوان‌تر از خود مبلغ بیشتری را سرمایهگذاری می‌کنند. به‌طور مثال، شاخص ثروت گروه سنی ۷۱ تا ۸۰ معادل ۳۰۳ است که اختلاف سه برابری ارزش دارایی این گروه سنی با میانگین ارزش دارایی کل کاربران را نشان می‌دهد.
۱۷۸ میلیون معامله موفق در صرافی نوبیتکس در سال ۲۰۲۱
در سال ۲۰۲۱ به‌طور میانگین روزانه ۴۸۷ هزار معامله در صرافی نوبیتکس صورت گرفته که تعداد کل معاملات در سال را به بیش از ۱۷۸ میلیون رسانده است. ۸۹٪ این معاملات در بازار ریالی و ۱۱٪ در بازار تتری بوده است.
در حدود ۲۵٪ معاملات صرافی نوبیتکس در دو ماه آوریل و می ۲۰۲۱ (فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰) بوده که بیش از ۴۵ میلیون معامله صورت گرفته است. قیمت بیت‌کوین در ماه آوریل اوج گرفت و به ۶۴ هزار دلار رسیده بود که دقیقاً در همین بازه زمانی افزایش تعداد معاملات در نوبیتکس مشاهده می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که کاربران با افزایش قیمت بیت‌کوین و چشم‌انداز مثبت از آینده رمزارزها اقدام به خریدوفروش بیشتر رمزارزها کرده‌اند.
تیم پشتیبانی نوبیتکس
در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۱/۳ میلیون گفت‌وگوی آنلاین میان کاربران و تیم پشتیبانی نوبیتکس شکل گرفته و بیش از ۱۵۵ هزار تیکت در پشتیبانی نوبیتکس ثبت شده است. با وجود اینکه در ابتدای سال به‌طور میانگین روزانه ۲ هزار گفت‌وگوی آنلاین صورت می‌گرفت، در پایان سال این عدد به بیش از ۵ هزار گفت‌وگوی آنلاین در روز رسید که رشد ۱۵۰٪ تعداد گفت‌وگوی آنلاین روزانه را نشان می‌دهد.
نکته جالب توجه در تیم پشتیبانی نوبیتکس کاهش ۱۴ برابری مدت زمان انتظار پاسخگویی به کاربران در گفت‌وگوی آنلاین و تیکت بوده است. در ابتدای سال ۲۰۲۱ کاربران نوبیتکس برای دریافت پاسخ در چت آنلاین بیش از ۱۵ دقیقه انتظار می‌کشیدند که زمان انتظار در پایان سال تقریباً به ۱ دقیقه رسیده است که می‌تواند نتیجه افزایش سرعت پاسخگویی و تعداد اعضای تیم پشتیبانی نوبیتکس باشد.
تیم نوبیتکس
نوبیتکس که در سال ۲۰۱۷ با یک تیم چهارنفره شروع به کار کرد، تعداد کارکنان آن در سال ۲۰۲۰ به ۶۰ نفر رسیده بود. این تیم در سال ۲۰۲۱ رشد ۳.۵ برابری تعداد کارکنان را تجربه کرد و تعداد اعضای مشغول به کار در نوبیتکس به ۲۰۹ نفر رسید. میانگین سنی کارکنان نوبیتکس ۲۸ سال بوده و ۵۵٪ کارکنان را مردان و ۴۵٪ را زنان تشکیل می‌دهند.
افزایش ۱۴۹ نفری کارکنان نوبیتکس در سال ۲۰۲۱ حاصل بررسی بیش از ۱۸ هزار رزومه، ۱۷۷۶ مصاحبه و ۳۱۹۶ ساعت مصاحبه بوده است. طبق اطلاعات موجود در گزارش نوبیتکس، از میان بیش از ۱۸ هزار رزومه ارسالی، ۹٪ افراد به مصاحبه دعوت شده و از میان مصاحبه‌شوندگان ۸٪ دعوت به کار شده‌اند تا در ۲۷ عنوان شغلی مشغول به کار شوند.
برای مطالعه بیشتر گزارش سال ۲۰۲۱ نوبیتکس می‌توانید آن را از لینک زیر دانلود کنید:
