اولین تجربههای خرید ما در مغازههای خواربارفروشی یا فروشگاههای کوچک شکل گرفت. بعد از مدتی این مغازههای کوچک تبدیل به سوپرمارکتها یا پاساژها شدند. اما این سبک از مغازههای کوچک هم تکامل پیدا کردند و به مراکز خرید بزرگی تبدیل شدند. در پی گسترش دسترسی به اینترنت و ورود آن به زندگی روزمره مردم، پلتفرمهای آنلاین مانند آمازون (Amazon) و علیبابا (Alibaba) شکل گرفتند که مراکز خرید را در فضای اینترنتی به نمایش گذاشتند. اما برخلاف محدودیتهای مراکز خرید فیزیکی، پلتفرمهای آنلاین محدودیتی نداشتند و طیف عظیمی از فروشندگان در حوزههای مختلف را در خود جای دادند.
اما این پایان ماجرا نبود. پلتفرمهای تجارت الکترونیک بیشتر بر افزایش تنوع محصولات، افزایش تکرار خرید کاربران و بهینهسازی فرایند تأمین، فروش و ارسال تمرکز کردند. در حالی که خرید نوعی فعالیت یا تجربه اجتماعی است؛ یعنی در دنیای فیزیکی افراد با دوستان یا خانواده خود به خرید میروند، در مراکز خرید چرخ میزنند، سرگرم میشوند، صحبت میکنند، به یکدیگر پیشنهاد خرید میدهند یا حتی بازی میکنند. اما در پلتفرمهایی مانند آمازون یا علیبابا، این ویژگیهای اجتماعی در خرید دیده نمیشد و همین عامل فرصتی را برای ظهور پلتفرمهای «تجارت اجتماعی» مانند پیندودو پدید آورد.
در سال ۲۰۱۵، زمانی که همه فکر میکردند با حضور جیدی(JD)، تائوبائو (Taobao) و تیمال (Tmall) ( تائوبائو و تیمال زیرمجموعههای علیبابا هستند.) در تجارت الکترونیک چین جایی برای بازیگر دیگری نیست، پدیدهای به نام پیندودو (Pinduoduo) ظهور کرد. استارتاپ پیندودو خلأ تجربه اجتماعی (تجارت اجتماعی) در خرید آنلاین را شناسایی کرده و پلتفرمی را به وجود آورد که افراد بتوانند به صورت آنلاین با مدل «خرید تیمی» در یک اجتماع فعالیت کنند. امروز پیندودو پس از ۵ سال، از لحاظ تعداد کاربر، دومین پلتفرم تجارت الکترونیک در چین پس از تائوبائوی علیبابا محسوب میشود.
مدل تخفیف تیمی، خرید کالاهای تخفیفدار است؛ به شرط اینکه تعداد مشخصی از افراد (حداقل دو نفر) با یکدیگر همتیمی شده و آن کالا را خریداری کنند.
جالب است که بیشتر مشتریان پیندودو، بانوان میانسال ساکن در شهرهای درجه ۳ چین هستند. با این وجود این استارتاپ بیشتر از هر استارتاپ فعال در خردهفروشی آنلاین در چین رشد داشته است. پیندودو تنها دو سال بعد از تأسیس خود، ۲۰۰ میلیون کاربر را جذب کرد و هماکنون بیش از ۵۸۵ میلیون کاربر دارد.
رشد سریع پیندودو سبب شد تا در سال ۲۰۱۸، در بورس نزدک (NASDAQ) آمریکا عرضه اولیه عمومی شده و یک سال بعد، تبدیل به باارزشترین استارتاپ حاضر در این بورس شود. این موضوع سبب شد تا مجموعه علیبابا و جیدی که سالهاست غولهای خردهفروشی آنلاین چین هستند، اپلیکیشنهایی را برای رقابت با پیندودو روانه بازار کنند.
شرایط نابسامان اقتصاد، تورم، تحریم و شیوع گسترده ویروس کرونا سبب شده تا وجود مدلهای تخفیفی در ایران ضروری به نظر برسد. تیماپ نام استارتاپی ایرانی است که با الگو گرفتن از پیندودو، فعالیت خود را در سال ۱۳۹۷ آغاز کرد. این فروشگاه آنلاین، کالاهای مصرفی مانند مواد خوراکی، لوازم آرایشی و بهداشتی، لوازم کودک و نوزاد و … را ارائه میدهد. با خرید تیمی حداقل دو نفره در تیماپ، قیمت کالای مصرفی تخفیف قابل توجهی پیدا میکند. تیماپ در این راستا توانسته رشد قابل توجهی پیدا کند.
استارتاپ تیماپ و مجموعه تکراسا با همکاری یکدیگر، گزارش تحقیقی و جامعی را از مدل خرید تیمی تهیه کردهاند. در این گزارش، با مدل خرید تیمی و استارتاپ چینی پیندودو، بیشتر آشنا خواهید شد. همچنین پتانسیل بالای رشد، فرصتها و معضلات این مدل در ایران، از موارد دیگری است که در این گزارش بررسی شده است.
این گزارش شامل سرفصلهای زیر است:
- معرفی خرید گروهی یا تیمی
- پیندودو و آغاز روش خرید تیمی
- مقایسه خرید گروهی و خرید تیمی در ایران
- تأثیرات، مدل درآمدی و رقیبان چینی پیندودو
- مشتریان پیندودو
- تحلیل سوات (SWOT) مدل کسبوکار پیندودو
- روندهای خرید و فروش بازار خرید تیمی در ایران
برای دانلود گزارش «تجارت اجتماعی: بررسی موردی پیندودو و مدل «خرید تیمی» در ایران» بر روی لینک زیر کلیک کنید.
گزارش تجارت اجتماعی، بررسی موردی پیندودو و مدل «خرید تیمی» در ایران