چرا انتخاب‌های نادرست و بی‌فایده می‌کنیم، حتی زمانی که می‌دانیم باید بهتر عمل کنیم؟
اگر از اکثر مردم بپرسید، می‌گویند که انتخاب‌های نادرست نتیجه «کمبود اراده» است. اما تحقیقات انجام شده در دانشگاه کلمبیا نشان می‌دهد که نیروی اراده دقیقاً باعث انتخاب‌های نادرست و بی‌فایده نمی‌شود.
در واقع شاید تعجب کنید، اما باید بدانید که چقدر تصمیم‌های کوچک روزانه می‌تواند تأثیر زیادی بر روی نیروی اراده شما در انتخاب‌های مهم داشته باشد. از همه مهم‌تر، به نظر می‌رسد با داشتن انتخاب‌های ساده می‌توانید نیروی اراده خودتان را افزایش دهید و تصمیم‌های بهتر و باثبات‌تری را بگیرید.
چرا برخی از مجرمان دادرسی عادلانه ندارند؟
در یک مطالعه تحقیقاتی که توسط آکادمی ملی علوم منتشر شد، روان‌شناسان عواملی را بررسی کردند که در تأیید یا عدم تأیید قاضی برای آزادی مشروط مجرم تأثیر می‌گذارد.
روان‌شناسان ۱۱۱۲ حکم قضایی را در یک بازه‌ی زمانی ۱۰ ماهه بررسی کردند. همه احکام توسط هیئت قُضات برای آزادی مشروط صادر شده بود که اجازه یا عدم اجازه را به مجرم برای حکم آزادی مشروط از زندان می‌داد. (در برخی موارد، مجرم خواستار آزادی نبود، بلکه خواستار تغییر در شرایط آزادی مشروط بود.)
ممکن است تصور کنید که تصمیم قاضی تحت تأثیر عواملی مانند نوع جرم یا نقض قوانین خاص بوده است. اما روان‌شناسان دقیقاً به نتیجه‌ای عکس این موضوع رسیدند. آن‌ها فهمیدند که تصمیم‌های قُضات تحت تأثیر عواملی است که نباید اصلاً تأثیری در نتایج دادگاه داشته باشد. یکی از مهم‌ترین عوامل ساعت برگزاری دادگاه بود.
روان‌شناسان دریافتند که در ساعت‌های ابتدایی روز احتمال اینکه قاضی حکم به آزادی مشروط زندانی بدهد، حدود ۶۵٪ است. هر چقدر زمان می‌گذرد و خستگی بر قاضی به دلیل صدور احکام متعدد چیره می‌شود، احتمال اینکه یک مجرم موفق به دریافت حکم آزادی مشروط شود، کم‌کم به صفر می‌رسد.
اما پس از استراحت و خوردن ناهار، قاضی با روحیه بهتر و قوی‌تر به سالن دادگاه باز می‌گردد و احتمال رأی به آزادی مشروط بلافاصله تا ۶۵٪ افزایش می‌یابد. سپس با گذشت زمان، درصد تأیید آزادی مشروط تا پایان روز دوباره به صفر نزدیک می‌شود.
این روند برای بیش از ۱۱۰۰ حکم قضایی صادق بود. فرقی نداشت که جرم چیست (قتل، تجاوز، سرقت، اختلاس). اگر جلسه دادرسی آزادی مشروط مجرم صبح (یا بلافاصله پس از استراحت کوتاه برای خوردن غذا) برنامه‌ریزی شده بود، احتمالاً درصد تأیید حکم آزادی مشروط در مقایسه با ساعت‌های پایانی جلسه طولانی دادگاه افزایش می‌یافت.
اینجا چه خبر است؟
همان طور که می‌دانید، اراده مانند ماهیچه‌های بدن است. وقتی از آن مکرر استفاده کنید، طبیعتاً خسته می‌شود. هر زمان که تصمیمی می‌گیرید، مثل این است که یک حرکت ورزشی را یک بار دیگر در سالن بدن‌سازی تکرار کنید. مانند خستگی ماهیچه‌ها بعد از انجام یک ورزش سنگین، نیروی اراده شما نیز پس از تصمیم‌گیری‌های زیاد ضعیف می‌شود.
محققان اغلب از این پدیده به عنوان «خستگی تصمیم» یاد می‌کنند. وقتی قاضی خستگی تصمیم را تجربه می‌کند، درخواست آزادی مشروط بیشتری را رد می‌کند.
این اتفاق منطقی است. وقتی اراده‌ی شما ضعیف شده و مغزتان از تصمیم‌گیری خسته می‌شود، گفتن کلمه «نه» و رد درخواست آزادی زندانی آسان‌تر از زمانی است که بخواهید بر اساس دلایل منطقی و مستدل به این نتیجه برسید که آیا زندانی برای آزاد شدن به اندازه کافی قابل اعتماد است یا خیر. در ساعات ابتدایی روز، یک قاضی به هر پرونده رأی منصفانه می‌دهد. اما زمانی که انرژی او کاهش پیدا می‌کند، چه اتفاقی می‌افتد؟ رد درخواست.
به همین دلیل درک این پدیده برای شما مهم است.
بیشتر بخوانید: چگونه سوگیری هزینه هدر رفته (Sunk Cost Fallacy) باعث می‌شود که تصمیمات غیرمنطقی بگیریم؟
آیا از خستگی تصمیم رنج می‌برید؟
خستگی تصمیم هر روز در زندگی شما اتفاق می‌افتد. مثلاً اگر شما در محل کارتان یک روز را با تصمیم‌گیری‌های سخت سپری کرده باشید، وقتی به خانه برمی‌گردید احساس خستگی می‌کنید. شاید بخواهید که برای انجام تمرین ورزشی به باشگاه بروید، اما مغز شما ترجیح می‌دهد که به طور پیش فرض تصمیم آسان‌تری را بگیرد. به همین دلیل استراحت در خانه و نشستن روی کاناپه را ترجیح می‌دهد. این همان خستگی تصمیم است که برای شما اتفاق می‌افتد.
خستگی تصمیم در زمانی که شما نتوانید از نیروی اراده خودتان برای کار شبانه یا پختن غذای سالم برای شام استفاده کنید، صادق است.
با توجه به اینکه خستگی تصمیم چیزی است که همه ما با آن سروکار داریم، به همین دلیل در این بخش چندین روش را معرفی می‌کنیم که با کمک آن می‌توانید زندگی خود را سازماندهی کرده و بر نیروی اراده خودتان مسلط شوید و آن را در طول روز تقویت کنید.
۵ راه غلبه بر خستگی تصمیم و تقویت نیروی اراده
تصمیمات روزانه را از شب قبل برنامه‌ریزی کنید.
همیشه تصمیماتی وجود دارند که در طول روز ظاهر می‌شوند و شما نمی‌توانید برای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید. این اتفاق کاملاً عادی و بخشی از زندگی است.
برای اکثر افراد، تصمیم‌هایی که آن‌ها بارها تکرار می‌کنند باعث خستگی‌شان می‌شود. اتلاف نیروی اراده به خاطر این تصمیم‌گیری‌ها یکی از مهم‌تری دلایلی است که افراد در پایان روز احساس خستگی می‌کنند، در حالی که می‌توانستند از قبل، آن‌ها را برنامه‌ریزی کنند. به عنوان مثال، تصمیماتی مانند برای کار چه لباسی بپوشم؟ صبحانه چی بخورم؟ قبل از کار به خشک‌شویی بروم یا بعد از آن؟ و غیره.
همه‌ی تصمیمات بالا را می‌توان از شب قبل در مدت ۳ دقیقه یا کمتر گرفت. این یعنی روز بعد نیروی اراده خود را برای این انتخاب‌ها تلف نمی‌کنید. اختصاص زمان برای برنامه‌ریزی، ساده‌سازی و طراحی تصمیمات مكرر روزانه، فضای ذهنی بیشتری را برای انتخاب‌های مهم در هر روز به شما می‌دهد.
ابتدا مهم‌ترین کار را انجام دهید.
اگر مهم‌ترین پرونده قضایی در جهان وجود داشته باشد، چه زمانی شما دوست دارید که قاضی درباره آن بشنود؟
بر اساس تحقیقات انجام شده که در بالا به آن اشاره کردیم، پاسخ این سؤال صبح خواهد بود. شما می‌خواهید بیشترین توجه، انرژی و تمرکز آن‌ها روی مهم‌ترین تصمیم باشد.
در مورد کار و زندگی شما نیز همین مسئله صدق می‌کند. مهم‌ترین چیز در حال حاضر برای شما چیست؟
رسیدن به تناسب اندام؟ راه‌اندازی کسبوکار؟ نوشتن کتابی که در ذهن خود دارید؟ یاد گرفتن روش‌های از بین بردن استرس و رسیدن به آرامش؟
بیشترین انرژی خود را برای کارهایی بگذارید که برای شما بیشترین اهمیت را دارد. اگر باید ۳۰ دقیقه زودتر بیدار شوید، پس این کار را انجام دهید. روز خود را با انجام مهم‌ترین کار زندگی‌تان شروع کنید.
تصمیم‌گیری را متوقف کنید و تعهد را شروع کنید.
فکر می‌کنم توصیه‌هایی مانند “شما فقط باید تصمیم بگیرید که این کار را انجام دهید” بیش از حد مورد توجه قرار می‌گیرد.
مطمئناً شما باید تصمیم بگیرید که کارهای مهم را انجام دهید، اما بیش از آن لازم است که برای آن‌ها در زندگی خود برنامه‌ریزی کنید.
همه‌ی ما کارهایی را در سر داریم که می‌گوییم برای ما مهم هستند.
«من واقعاً می‌خواهم کسبوکار خود را بزرگ کنم.»
«من واقعاً می‌خواهم ۴۰ پوند وزن کم کنم.»
«من واقعاً می‌خواهم فلان کار را شروع کنم.»
متأسفانه، بیشتر ما این امید را داریم که همیشه و در هر زمانی اراده و انگیزه‌ی لازم را برای تصمیم‌گیری درست در اختیار داشته باشیم. به جای اینکه امیدوار باشید که همیشه این انگیزه را داشته باشید، با برنامه‌ریزی کارهای مهمتان به موفقیت بیشتری دست یابید.
به عنوان مثال، برنامه من برای نوشتن روزهای دوشنبه و پنجشنبه است. برنامه من برای ورزش دوشنبه، چهارشنبه و جمعه است. لازم نیست هر دوشنبه تصمیم بگیرم که آیا می‌خواهم بنویسم یا نه. نوشتن در حال حاضر در برنامه‌ی من است.
اگر راحت بنشینید و امیدوار باشید که می‌توانید هر روز تصمیمات درستی بگیرید، مطمئناً قربانی خستگی تصمیم و کمبود اراده خواهید شد.
اگر باید در طول روز تصمیمات خوبی بگیرید، ابتدا غذایی بخورید.
تصادفی نیست که قُضات بعد از غذا خوردن می‌توانند تصمیم‌های بهتری بگیرند. حال، اگر هر روز سیب‌زمینی سرخ کرده را در رگ‌های خود تزریق کنید، شک داریم که بتوانید از نتایج تصمیم‌های خودتان لذت ببرید. استراحت به عنوان غذای مغز راهی عالی برای تقویت اراده است.
داشتن استراحت در طول روز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگرچه انجام مهم‌ترین کارها در ابتدای روز بسیار مهم است، اما همیشه نمی‌توان روز خود را برنامه‌ریزی و تنظیم کرد. وقتی می‌خواهید تصمیمات بهتری بگیرید، غذای بهتری بخورید.
ساده‌سازی کنید.
فرقی نمی‌کند که بخواهید به بالاترین سطح عملکرد برسید یا بخواهید یک رژیم غذایی سالم را شروع کنید. بزرگ‌ترین درماندگی افراد این است که فکر می‌کنند باید در تمام ساعت روز از نیروی اراده خودشان استفاده کنند.
به دنبال راه‌هایی باشید که بتوانید زندگی‌تان را ساده‌تر کنید. اگر چیزی برای‌تان مهم نیست، آن را حذف کنید. تصمیم‌گیری در مورد چیز‌های بی‌اهمیت را کنار بگذارید، حتی اگر وقت این کار را هم داشته باشید. انرژی و اراده‌ی ارزشمندتان باید صرف کارهای مهم شود.
نیروی اراده یکی از حوزه‌های زندگی است که می‌توان با کاهش تعداد انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌ها به نتایج بهتر و مطلوب رسید.
سخن پایانی
نیروی اراده چیزی نیست که شما داشته باشید یا از آن بی‌بهره باشید، بلکه این نیرو همیشه در شما وجود دارد و فقط کم یا زیاد می‌شود. به حداکثر رساندن اراده خود برای تمام روز غیرممکن است. اما این امکان برای شما فراهم است که با ایجاد تغییراتی در برنامه روزانه‌تان موفق به عملی شدن تصمیم‌های خود شوید و شاهد رشد و پیشرفت پایدار در انجام کارهای مهمتان باشید.
مترجم: زهرا اشرفی
