در عرصه بازاریابی دیجیتال، بازاریابی ایمیلی به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای ارتباطی مطرح است. این ابزار به کسب‌وکارها امکان می‌دهد تا ارتباطی هدفمند و شخصی‌سازی‌شده با مشتریان خود برقرار کرده و پیام‌های خود را با دقت بیشتری به مخاطبان هذف ارسال کنند. این روش با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و نرخ بازگشت سرمایه (ROI) بالا به افزایش فروش، تقویت روابط با مشتریان و بهبود نرخ تبدیل کمک شایانی می‌کند.
در بازار بازاریابی ایمیلی ایران که با چالش‌هایی مانند تحریم‌ها، نوسانات نرخ ارز و تغییر رفتار کاربران مواجه است، تحلیل وضعیت صنعت و روندهای آن می‌تواند اطلاعات ارزشمندی برای ذی‌نفعان این حوزه از جمله بازیگران، سرمایه‌گذاران و مدیران بازاریابی فراهم کند.
این مقاله، بر پایه فصل پلتفرم بازاریابی ایمیلی از گزارش «تکنولوژی بازاریابی ایران ۱۴۰۳» تهیه شده است. هدف این مقاله ارائه تصویری جامع از صنعت پلتفرم بازاریابی ایمیلی در ایران است. با تمرکز بر فرصت‌ها، چالش‌ها، و نقش بازیگران داخلی و خارجی، این مقاله ابزاری برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک در اختیار ذی‌نفعان صنعت قرار می‌دهد.
دانلود فصل پلتفرم بازاریابی ایمیلی
دانلود گزارش تکنولوژی‌های بازاریابی ایران ۱۴۰۳
پلتفرم بازاریابی ایمیلی: ابزار کلیدی برای حفظ ارتباط مستمر و پایدار با مشتریان
پلتفرم بازاریابی ایمیلی به‌عنوان ابزاری کلیدی در تکنولوژی بازاریابی، فرایند طراحی و ارسال ایمیل، مدیریت و دسته‌بندی مخاطبان و بهینه‌سازی کمپین را برای کسب‌وکارها تسهیل می‌کند. این پلتفرم‌ها به کسب‌وکارها امکان می‌دهند که ایمیل‌های هدفمند و شخصی‌سازی‌شده را به‌طور خودکار ارسال کرده و تأثیر آن‌ها را با ابزارهای پیشرفته تحلیل کنند. نتیجه این فرایند، ایجاد تعامل مؤثرتر با مشتریان و افزایش بازگشت سرمایه فعالیت‌های بازاریابی است.
نقش پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی در قیف بازاریابی، به‌ویژه در سه مرحله میانی تصمیم‌گیری (Consideration)، خرید (Purchase) و وفاداری (Loyalty) برجسته‌تر است. این ابزارها با ارسال محتوای مناسب در زمان مناسب، به پرورش سرنخ‌ها و حفظ ارتباط پایدار با مشتریان کمک می‌کنند. در مراحل آگاهی (Awareness) و تصمیم‌گیری، ایمیل‌ها می‌توانند محصول یا خدمات جدید را معرفی کرده و پیشنهادات جذابی برای مخاطبان بالقوه ارائه دهند. در مرحله خرید، ارسال ایمیل‌های یادآوری سبد خرید رهاشده یا پیشنهادات ویژه و کد تخفیف باعث تشویق مشتریان به تکمیل سفارش و خرید می‌شود. در مراحل پایانی، ارسال ایمیل‌های تبریک مناسبتی و برنامه‌های ارجاعی باعث حفظ ارتباط پایدار و افزایش نرخ تعامل می‌شود.
این تأثیرگذاری در سه مرحله میانی قیف بازاریابی، به دلیل تمرکز بر حفظ ارتباط مستمر و پایدار با مشتریان، بیشترین اهمیت را دارد. ارسال ایمیل‌های هدفمند و به‌موقع در این مراحل می‌تواند به پرورش سرنخ‌ها و تبدیل آن‌ها به مشتریان وفادار کمک کند. پلتفرم بازاریابی ایمیلی نه تنها ابزاری برای ارتباط مستقیم با مشتریان است، بلکه بستری برای اجرای استراتژی‌های خلاقانه‌ای است که تجربه مشتری را بهبود می‌بخشد و موفقیت کمپین‌های بازاریابی را تضمین می‌کند.
حمید محمودزاده، بنیان‌گذار و مدیرعامل دیدار
یکی از بهترین استراتژی‌های افزایش تعداد مشتریان وفادار، ارسال محتوای آموزشی جهت تثبیت جایگاه کسب‌وکار به‌عنوان یک برند آموزشی، نه صرفاً فروشنده، است. به همین دلیل، توصیه می‌شود که ۸۰٪ ایمیل‌ها حاوی محتوای آموزشی باشد و تنها ۲۰٪ به پیشنهادات خرید اختصاص یابد.
بازیگران بازار بازاریابی ایمیلی ایران چه کسانی هستند؟
بازار بازاریابی ایمیلی در ایران شامل دو گروه اصلی از ارائه‌کنندگان است: ارائه‌کنندگان متمرکز و ارائه‌کنندگان غیرمتمرکز. ارائه‌کنندگان متمرکز شرکت‌هایی هستند که فعالیت اصلی آن‌ها توسعه و ارائه پلتفرم بازاریابی ایمیلی است. این بازیگران خدماتی مانند طراحی و ارسال ایمیل‌های انبوه، مدیریت مخاطبین، و بهینه‌سازی کمپین‌های بازاریابی را به‌صورت تخصصی ارائه می‌دهند. از سوی دیگر، ارائه‌کنندگان غیرمتمرکز شامل پلتفرم‌های اتوماسیون بازاریابی، نرم‌افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و پنل‌های پیامکی هستند که ارسال ایمیل را به‌عنوان یک قابلیت جانبی ارائه می‌کنند.
بازیگران ایرانی و خارجی ارائه‌کننده پلتفرم بازاریابی ایمیلی در ایران
بازار ایران میزبان ۴ بازیگر خارجی و ۷ بازیگر ایرانی است که پلتفرم تخصصی در زمینه بازاریابی ایمیلی ارائه می‌دهند. محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و نیاز به پشتیبانی محلی، باعث شده بازیگران داخلی نقش پررنگ‌تری در این بازار داشته باشند.
یکی از نکات برجسته در این بازار، دریافت نمایندگی فروش توسط بازیگران مطرح ایرانی است. نجوا و پاکت، به‌عنوان دو بازیگر اصلی این حوزه، با اخذ نمایندگی فروش از Brevo، خدمات بازاریابی ایمیلی این پلتفرم را در ایران ارائه می‌کنند. با وجود اینکه برخی کسب‌وکارها همچنان به‌صورت مستقیم از خدمات بازیگران خارجی استفاده می‌کنند، چالش‌هایی مانند ریسک مسدودی اکانت به دلیل تحریم‌ها و عدم ارائه پشتیبانی محلی، بسیاری از کاربران را به استفاده از خدمات داخلی یا نمایندگی‌های فروش ایرانی سوق داده است.
دسته‌بندی بازیگران بر اساس مدل توسعه محصولی
پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی در ایران را می‌توان بر اساس مدل‌های توسعه محصول به سه دسته تقسیم کرد:
- مستقل: شرکت‌هایی که پلتفرم بازاریابی ایمیلی را به‌طور کامل توسعه داده‌اند.
- نیمه‌مستقل: بازیگرانی که از زیرساخت‌های آماده، مانند سرویس‌های ایمیل تجاری یا متن‌باز، استفاده کرده و با افزودن داشبورد مدیریتی، خدمات خود را ارائه می‌دهند.
- نمایندگی فروش: این دسته شامل شرکت‌هایی است که نمایندگی فروش پلتفرم‌های خارجی را در ایران برعهده دارند.
هادی فرنود، بنیان‌گذار پاکت
با خروج نسبی MailerLite از بازار ایران و ارائه خدمات مستقیم به تعداد محدودی از کسب‌وکارهای ایرانی در اواخر دهه ۹۰، فرصت رشد و ورود به بازار برای بازیگران ایرانی مهیا شد. پاکت و نجوا از این فرصت استفاده کرده و با ورود به بازار توانستند تعداد قابل‌توجهی از کسب‌وکارهای ایرانی را جذب کنند.
این تنوع در بازیگران و مدل‌های توسعه، فضای رقابتی پویایی را در بازار بازاریابی ایمیلی ایران ایجاد کرده است. هر یک از این بازیگران با رویکردهای متفاوتی به جذب مشتریان و تقویت جایگاه خود در بازار می‌پردازند.
بازار ۳۰ تا ۳۵ میلیارد تومانی پلتفرم بازاریابی ایمیلی در ایران
بازار پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی در ایران در سال ۱۴۰۲ با رشد ۷۰٪ نسبت به سال گذشته، ارزش خود را به ۳۰ تا ۳۵ میلیارد تومان رسانده است. بخش کمی از این رشد به افزایش تقاضا برای ابزارهای دیجیتال مرتبط است؛ اما نوسانات نرخ ارز و تورم اثر منفی زیادی بر پایداری آن داشته است. با توجه به سهم بالای مستقیم و غیرمستقیم بازیگران خارجی از بازار ایران و پرداخت هزینه دلاری، حدود ۴۰٪ تا ۵۰٪ رشد اندازه بازار به دلیل افزایش هزینه‌ها متناسب با نرخ ارز و تورم بوده است.
در همین حال، ارائه‌کنندگان غیرمتمرکز شامل پلتفرم‌های اتوماسیون بازاریابی، نرم‌افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و پنل‌های پیامکی نیز نقش پررنگی در بازار داشته‌اند. تخمین‌ها نشان می‌دهد که تعداد ایمیل‌های ارسالی توسط این پلتفرم‌ها برابر با پلتفرم‌های متمرکز بازاریابی ایمیلی است که نشان‌دهنده از تصاحب حدود نیمی از بازار توسط این ارائه‌کنندگان غیرمتمرکز از نظر تعداد ایمیل ارسالی است.
مجید فتحی، مدیرعامل آونگ ایمیل
جایگزینی ایمیل با پیامک و پوش نوتیفیکیشن تهدیدی جدی برای بازار بازاریابی ایمیلی محسوب می‌شود که علت اصلی آن افزایش محبوبیت گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌ها است. همچنین، پلتفرم‌های اتوماسیون بازاریابی با جذب مشتریان بزرگ، تهدیدی جدی برای پلتفرم‌های بازاریابی به‌شمار می‌روند.
ساختار بازار پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی ایران به رهبری نجوا
ساختار بازار پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی ایران از سه دسته اصلی رهبران، چالشگران و دنبال‌کنندگان تشکیل شده است. نجوا به‌عنوان رهبر بازار، به لطف پایگاه گسترده مشتریان، سهمی بیش از ۳۰٪ بالایی را تصاحب کرده است. در مقابل، پاکت با تمرکز بر کسب‌وکارهای بزرگ، جایگاه خود را به‌عنوان یک چالشگر با سهمی بین ۱۵٪ تا ۳۰ریال تثبیت کرده است. اگرچه تعداد مشتریان پاکت کمتر است، اما حجم بالای ایمیل‌های ارسالی توسط مشتریان آن سهم این شرکت را در بازار افزایش داده است.
بازیگران خارجی به‌صورت مستقیم حدود ۳۰٪ از بازار ایران را در اختیار دارند. این به معنی آن است که ۳۰٪ از تعداد مشتریان ایرانی به‌طور مستقیم از خدمات پلتفرم‌های خارجی مانند Brevo و MailerLite استفاده می‌کنند. یکی از دلایل اصلی تمایل کسب‌وکارهای ایرانی به استفاده از پلتفرم‌های داخلی، چالش‌های ارتباطی و عدم‌پشتیبانی مناسب از سوی بازیگران خارجی است. از سوی دیگر، بازیگرانی مانند نجوا و پاکت که نمایندگی فروش پلتفرم‌های خارجی را دارند، بخشی از سهم خود را به این شرکت‌ها منتقل می‌کنند. با در نظر گرفتن این سهم غیرمستقیم، سهم بازار بازیگران خارجی در بازار ایران به بیش از ۷۰٪ می‌رسد.
چالش‌های خارجی و داخلی تأثیرگذار بر رشد یا افول بازار بازاریابی ایمیلی
بازار بازاریابی ایمیلی ایران تحت تأثیر عوامل کلان داخلی و خارجی قرار دارد که بر توسعه این صنعت اثر می‌گذارند. قطعی اینترنت بین‌الملل یکی از این چالش‌های مهم داخلی است. بسیاری از بازیگران ایرانی برای سرویس‌دهی به زیرساخت‌های خارجی وابسته‌اند و نیازمند ارتباط دائمی با این ابزارها هستند. در صورت قطع اینترنت بین‌الملل، امکان سرویس‌دهی این پلتفرم‌ها به‌شدت کاهش می‌یابد و کارایی کمپین‌ها مختل می‌شود. از سوی دیگر، اختلال و فیلترینگ اینترنت نیز بر کاهش دسترس‌پذیری کاربران به محتوای ایمیل تأثیر گذاشته و نرخ بازگشت سرمایه کمپین‌های ایمیلی را کاهش داده است.
یکی از چالش‌های دیگر، میزان پایین استفاده از ایمیل توسط کاربران و کسب‌وکارهای ایرانی است. بسیاری از کسب‌وکارها، به‌ویژه کسب‌وکارهای بزرگ، همچنان از مزایای بازاریابی ایمیلی آگاهی کافی ندارند و استراتژی‌های کارآمدی برای استفاده از این ابزار به کار نمی‌برند. تغییر رفتار کاربران و تمایل بیشتر آن‌ها به استفاده از شبکه‌های اجتماعی یا شماره تلفن همراه به جای ایمیل، موجب کاهش استفاده از بازاریابی ایمیلی شده است. این تغییر رفتار، به‌ویژه در میان کاربران جوان‌تر، یک چالش جدی برای این صنعت به شمار می‌رود. این مسئله باعث توقف رشد بازار و کاهش استفاده از پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی شده است.
بهروز مهدوی، مدیرعامل میلفا
یکی از عوامل اصلی توقف رشد بازار، کاهش استفاده کسب‌وکارهای بزرگ از ایمیل است. جایگزینی ایمیل با شماره تلفن همراه در مرحله ثبت‌نام کاربران، به دلیل ترویج استفاده از گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌ها، موجب کاهش استفاده از پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی شده است.
تحریم کسب‌وکارهای ایرانی نیز چالش دیگری برای این صنعت است. تأمین‌کنندگان زیرساخت ایمیل، بازیگران ایرانی را تحریم کرده‌اند و این امر توسعه پلتفرم‌های داخلی را محدود کرده است. علاوه بر این، کسب‌وکارهای ایرانی به دلیل چالش پرداخت ارزی یا ریسک بسته‌شدن اکانت‌ها در صورت شناسایی هویت ایرانی، با مشکلات بسیاری در استفاده از پلتفرم‌های خارجی مواجه‌اند. در صورت رفع تحریم‌ها و ورود بازیگران خارجی، می‌توان انتظار رشد بازار و افزایش تقاضا برای خدمات بازاریابی ایمیلی را داشت. هرچند این امر ممکن است سهم بازار بازیگران داخلی را کاهش دهد.
افزایش نرخ ارز نیز یکی دیگر از عوامل داخلی مؤثر بر کاهش تقاضا است. پلتفرم‌های ایرانی که به زیرساخت‌های خارجی وابسته‌اند، مجبور به پرداخت هزینه دلاری هستند که این موضوع منجر به افزایش هزینه تمام‌شده و درنتیجه افزایش قیمت خدمات می‌شود.
چشم‌انداز پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی در ایران
بازاریابی ایمیلی ایران در حال تجربه تحولات چشمگیری است که از ترندهای جهانی مانند تعامل‌پذیری محتوا و تنوع کانال‌های ارتباطی تأثیر می‌گیرد. پلتفرم‌های بازاریابی ایمیلی در ایران با تمرکز بر توسعه محصول و متنوع‌سازی بسترهای ارتباطی در حال حرکت به‌سمت ارائه خدمات جدید مانند پنل پیامک و پوش نوتیفیکیشن هستند. این تغییرات ناشی از تقاضای کسب‌وکارها برای کانال‌های ارتباطی متنوع و حاشیه سود بالای این کانال‌ها است. این روند می‌تواند به افزایش ارزش خدمات و تقویت جایگاه این پلتفرم‌ها کمک کند.
قدردانی از همراهان گزارش
از همکاری و همراهی ارزشمند دوستان‌مان در «MailerEver» که به‌عنوان پارتنر داده‌ای در تهیه فصل «پلتفرم بازاریابی ایمیلی» ما را یاری کردند، سپاسگزاریم.
همچنین از دوستان‌مان در «اسمارتک» و «کاوه‌نگار» که با پشتیبانی و حضور مؤثر خود در تهیه گزارش جامع «تکنولوژی‌های بازاریابی ایران ۱۴۰۳» همراه ما بودند، قدردانی می‌کنیم.
درباره تکراسا اینسایت
تکراسا اینسایت به‌عنوان یک کسب‌وکار اجتماعی، با هدف رفع کمبود داده و اینسایت قابل دسترس در اقتصاد دیجیتال ایران، گزارش‌های جامعی را منتشر می‌کند. گزارش «۱۴۰۳ تکنولوژی‌های بازاریابی ایران»، که توسط تکراسا اینسایت در آذر ۱۴۰۳ رونمایی شد، تلاش دارد تا تصویری جامع از وضعیت تکنولوژی‌های بازاریابی در ایران ارائه دهد. می‌توانید تکراسا اینسایت را از طریق شبکه‌های اجتماعی زیر دنبال کنید:
