اتاق پژواک به آن دسته از خبر‌ها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی اطلاق می‌شود که با واقعیت تطابق ندارند، اما به دلیل همسو بودن با باور مخاطب و تکرار آن در این رسانه‌ها به باور عمومی تبدیل شده است.
اتاق پژواک پدیده‌ای به کاربرده شده در زمینه رسانه است. این تئوری بیانگر وضعیتی‌ست که در رسانه‌های امروز حضور پررنگی دارد. در پدیده اتاق پژواک مهم‌ترین المان باورها و عقاید هستند. به صورتی که دارنده پیام با تکرار مجدد پیام طوری به حقیقت جهت می‌دهد که همه افراد تصور کنند برداشت افراطی پدیده حقیقت دارد. در اتاق پژواک باورها و عقاید در سازوکاری بسته با ارتباطات و تکرار تحمیل می‌شود. افراد هم با مواجهه با موقعیت اتاق پژواک به دنبال اطلاعاتی می‌روند که عقاید و نظراتشان را تایید و تقویت کند که این حالت ناآگاهانه منجر سوگیری تاییدی در فرد می‌شود. این رویه را می‌توان در اخبار ارزش‌گذاری و حباب‌های استارتاپی نیز مشاهده کرد.
اتاق پژواک زمانی که در بستر اینترنت و هنگام مباحثات رخ می‌دهد به شرکت‌کنندگان این حس را می‌دهد که باورها و عقایدشان مانند پژواکی به آن‌ها بازمی‌گردد. افرادی که با وضعیت اتاق پژواک درگیر می‌شوند معمولا به دلیل اعتماد به نفس بیشتری که به واسطه تایید شدن توسط دیگران پیدا می‌کنند وارد این فرایند می‌شوند. می‌توان گفت که با طیف وسیع اطلاعاتی که اینترنت در اختیار کاربران قرار داده آن‌ها می‌توانند از کانال‌های گوناگونی اطلاعات را دریافت کنند. این کانال‌های متنوع نیز با الگوریتم‌های شخصی‌سازی توانسته‌اند اطلاعات دقیق‌تری طبق خواسته‌های هر شخص فراهم کنند.
اتاق‌های پژواک ایدئولوژیک طی قرن‌ها در حالات مختلف وجود داشته‌اند. بیشترین حالت رخداد این اتاق‌های پژواک در زمینه‌های سیاسی است. اما در موارد دیگری نیز این اتفاق در ایران به صورت عمدی (یا غیر عمدی) مانند شور و هیجان اکوسیستم استارتاپی ایران (در سال‌های اول آن) رخ داده است.
مقابله پلفترم‌هایی مانند فیسبوک با پدیده اتاق پژواک
در طول سال‌ها شرکت‌هایی نیز تلاش کرده‌اند که با رویکردی الگوریتمیک با پدیده اتاق پژواک مبارزه کنند. برای مثال فیسبوک تغییراتی در صفحه ترندهای خود به وجود آورد تا به جای اینکه خبر تنها از یک منبع منتشر شود از چند منبع انتشار پیدا کند. مقصود از این کار وسعت دادن به منابع اخبار بود و به دنبال آن مخاطب را در معرض نقاط دید گوناگونی قرار می‌داد.
درحال حاضر استارتاپ‌هایی نیز هستند که با هدف از بین بردن اتاق پژواک کاربران قدم برمی‌دارند. برای مثال استارتاپ UnFound.news با استفاده از هوش مصنوعی اطلاعات متنوعی را اختیار مخاطب قرار می‌دهد تا به دنبال آن به جای جانبداری‌های خود، اطلاعاتی عاقلانه جمع‌آوری کند.
یکی دیگر از قدم‌ها در این راستا بازفید نیوز (BuzzFeed News) است. بازفید با فراهم ساختن قابلیتی امکان مشاهده واکنش‌های مخاطبان به مقاله در شبکه‌های اجتماعی فراهم شده است. این کار به شفافیت و جلوگیری از مباحثات جانبدارانه کمک می‌کند.
سوگیری‌ها و سایر مقالات مرتبط:
