چگونه مایکروسافت با حذف نکردن نسخههای تقلبی ویندوز در چین و هند، نادیده گرفتن سود کوتاه مدت خود و در نظر گرفتن سود طولانی مدت دنیا را تسخیر کرد؟
مایکروسافت از جمله بزرگترین کمپانیهای دنیاست که بالا و پایینهای زیادی را از زمان تاسیس خود تجربه کرده است. این شرکت اما یکی از موفقترین استراتژیهای خود را در پرجمعیت ترین کشور دنیا چین پیاده کرده است. این استراتژی که کار خود را با جلوگیری نکردن از تقلب پیادهسازی کرد در کشورهایی چون چین و هند انجام شد و در ادامه از نحوه پیادهسازی آن میخوانیم.
دهه ۸۰ میلادی بود که چین درهای خود را به روی جهان باز کرد و در دهه ۹۰ بود که تکنولوژی وارد چین شد. در آن زمان مایکروسافت نیز با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکرد و کمپانی محبوبی نبود. مایکروسافت به واسطه انحصار خود در بازار دائما در دادگاه رفتوآمد داشت و کمپین ضد مایکروسافتی هم از جانب لینوکس که متنباز محسوب میشد در جریان بود.
صدالبته در آن زمان مایکروسافت توانایی جلوگیری از تقلب مبتنی بر حقوق مالکیت فکری را داشت. اما این تنها باعث جلوگیری از تقلب و تمایل مردم به لینوکس میشد. لینوکس به واسطه open-source بودن و مجانی بودن میتوانست بازار را از آن خود کند. همانطور که بیل گیتس گفت:
«ما ترجیح میدهیم که چینیها تکنولوژی ما را بدزدند جای اینکه آنها را مجبور به استفاده از لینوکس کنیم!
در همین زمان بود که تقلب در چین همزمان با ورود تکنولوژی به بازار چین آغاز شد. دلایل متفاوتی برای این اتفاق وجود داشت که مهمترین آن را میتوان قیمت دانست.
قیمت بالای ویندوز در دهه ۹۰ در چین
ویندوز ۹۸ در آمریکا ۸۹ دلار قیمت داشت. این در حالی بود که همین محصول با قیمت ۱،۱۹۸ یوان در چین به فروش میرسید. با آمدن ویندوز ۲۰۰۰ نیز وضع همین بود. ویندوز ۲۰۰ در آمریکا با قیمت ۱۸۹ دلار و در چین ۵۰ دلار بیشتر و به قیمت ۱۹۹۹ یوان به فروش میرسید. این مقدار پول معادل حقوق ۶ ماه یک کارمند در چین بود.
در همین برهه بود که آمریکا سفارت چین را در بلگراد به وسیله بمب زد و بدبینی نسبت به آمریکا را تشدید کرد. این بدبینی در سیاست آمریکا و چین نیز از جمله دلایلی بود که تقلب و نخریدن ویندوز را تشدید میکرد.
به روز رسانی: مایکروسافت اما رویکردی متفاوت را اتخاذ کرد. با پیشرفت تکنولوژی و باز شدن درهای چین به این مسیر، سازمانها بزرگ چینی برای کسبوکار خود احتیاج به امکانات و خدماتی مانند Azure و خدمات ابری داشتند. در واقع درآمد مایکروسافت از فروش این خدمات به سازمانهای بزرگ حجم قابل توجهی نسبت به لایسنس ویندوز داشت. به علاوه مجموعه خدمات ابری فیس نیز به ابزار روزمره نسل جدید تبدیل شده بود. افزون بر این درآمد مردم چین نیز در سالهای اخیر افزایش چشمگیری پیدا کرد و مردم توانایی خرید این محصولات را پیدا کرده بودند. از طرف دیگر شرکتهای سازنده سختافزار (تولید کننده لپتاپ و تبلت) نیز در آن زمان با نسخههای کرک شده سختافزارهای خود را ارائه میکردند. مایکروسافت با پیگیری قانونی حقوق خود در این زمان با شرکتهای تولیدکننده سختافزار آنها را به استفاده از ویندوز اصل (لایسنسهای یک بار مصرف و سالانه) مجاب کرد. این شرکتها به جای نسخههای کرک شده با خرید لایسنسهای ارزان قیمتتر راه قانونی استفاده از این محصولات را پیش گرفتند.
اما این استراتژی جلوگیری نکردن از تقلب به کار آمد! تا سال ۲۰۱۵ تمامی کامپیوترهای چینی با ویندوز خریداری شده کار کرده و حتی اگر کار هم نکنند کاربران توانایی خرید ویندوز را دارند. بعد از آپدیت جدیدی هم که ویندوز برای ویندوز۱۰ ارائه داد مایکروسافت مدل کسبوکار خود را به فریمیوم تغییر داد. در حال حاضر مایکروسافت آفیس و مایکروسافت Azure نقش مهمی را در عرصه تکنولوژی ایفا میکنند.
آیا ویندوز مجانی واقعا مجانیست؟
هم اکنون مایکروسافت آفیس جزو نرمافزارهایی محسوب میشود که بدون آن نمیتوان زندگی کرد. مایکروسافت آفیس در تمامی بخشهای زندگی چینیها نقش پررنگی دارد. در حال حاضر Azure در شرکتهای چینی استفاده میشود و ورد و پاورپوینت برنامههاییست که چینیان هرروز از آن استفاده میکنند. بنابراین میتوان گفت ویندوز هیچگاه مجانی نبوده و الان که مایکروسافت علیه تقلب اقدام کرده تمامی چینیها برای خدمات ویندوز پول پرداخت میکنند.
در حالی که کمپانیهایی مانند فیسبوک از بازار چین جاماندهاند، مایکروسافت با استراتژی موفق خود با جلوگیری نکردن از تقلب راه خود را به خوبی در این سالها در چین باز کرده است.