بسیاری از بنیانگذاران در زمان شروع استارتاپ خود نمی‌دانند که چه اصولی را رعایت کنند. حتی استارتاپ‌هایی که رشد کرده‌اند نیز با کمبود دانش در مورد دنیای استارتاپ‌ها مواجه هستند. اگر درباره نحوه ساختن یک استارتاپ از صفر اطلاعاتی ندارید، این مقاله میتواند راهنمای مناسبی برای شما باشد. جاناتان آفری (Jonathan Aufray)، بنیانگذار GrowthHackers، اصول اولیه‌ای را خواهد گفت که شما برای شروع یک استارتاپ به آن نیاز دارید.
در قسمت اول مقاله چگونگی ساختن یک استارتاپ از صفر با عوامل مهم و اثرگذار در راه‌اندازی یک استارتاپ مانند داشتن اشتیاق، مدل کسب‌وکار و جریان درآمدی مشخص، انتخاب نام جذاب، مشورت با دیگران درباره ایده‌ها و نوآوری‌‌های خود، یافتن شریک و همکار و سرمایه‌گذار آشنا شدیم. در قسمت دوم با عوامل دیگری آشنا خواهیم که از نظر آفری تأثیر زیادی بر روی احتمال موفقیت یا شکست یک استارتاپ دارند.
انتخاب یک تیم عالی
فرقی نمی‌کند که در حال ساختن استارتاپ خود از صفر باشید یا خیر، در هر صورت شما به یک تیم عالی نیاز دارید. برای تشکیل یک تیم عالی می‌توانید از شبکه ارتباطی خود استفاده کنید. برای آشنایی با دیگر کارآفرینان به مراکز رشد (Incubators) و رویدادهای مختلف استارتاپی بروید. استخدام کارکنان دائمی میتواند چالش برانگیز باشد؛ اما بدون شک گزینه ارزانی نیست.
یکی از چالش‌های استخدام کارمندان دائمی این است که باید بتوانید آن‌ها را در گروه جمع کنید تا تمامی نیازهای فنی استارتاپ برای مدت زمان طولانی پوشش داده شود. از طرفی استخدام دائم برای شما گران تمام خواهد شد. بنابراین، باید سرمایه زیادی داشته باشید تا بتوانید کارمندان را به صورت دائم استخدام کنید. پرداخت حقوق کارمندان از سرمایه‌ای که جذب کرده‌اید، استرس زیادی به همراه دارد. به همین دلیل گزینه اهدای سهام را نیز باید مد نظر داشته باشید.
پرداخت حقوق کارمندان با واگذاری سهام میتواند گزینه‌ای عالی برای جبران کمبود منابع مالی باشد. واگذاری سهام شرکت به کارمندان باید بر اساس مدت زمانی باشد که آن‌ها شما را همراهی می‌کنند. همچنین عوامل دیگری نیز می‌توانند در چگونگی تقسیم سهام در بین کارمندان تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال، میزان سهم هر فرد میتواند بر اساس میزان مهارت و تخصص او باشد. همچنین می‌توانید عواملی مانند مدت زمان فعالیت و میزان سودآوری استارتاپ را در نظر داشته باشید.
واگذاری سهام استارتاپ به کارمندان باید بر اساس مدت زمان فعالیت از شروع کار، تعهد زمانی به همکاری در آینده، میزان مهارت و میزان سودآوری استارتاپ باشد.
بهره‌گیری از شرکای تجاری و فریلنسرها (Freelancer)
شما می‌توانید مقداری از کارهای استارتاپ را به شرکای تجاری دیگر در حوزه‌های بازاریابی دیجیتال (Digital Marketing)، طراحی وب، توسعه محصول و … برون‌سپاری کنید. البته به شرطی استفاده از این روش توصیه می‌شود که شرکای تجاری متعهد به رشد شما باشند. علاوه‌براین، برون‌سپاری کارها میتواند گران‌قیمت باشد و معمولاً به دلیل اینکه چنین شرکت‌هایی با بسیاری از مشاغل دیگر کار می‌کنند، ممکن است توجه تمام و کمال به کسب‌وکار شما نداشته باشند. یافتن یک شریک تجاری مناسب کار آسانی نیست؛ ولی وقتی یک شریک تجاری خوب پیدا کنید، دیگر نیازی نیست نگران مسائلی مانند کیفیت کار یا ریسک آن باشید.
استخدام فریلنسر نیز گزینه‌ای مطلوب به شمار می‌آید. شما می‌توانید با کمک این افراد کارهای فنی خود را با بودجه اندکی به پایان برسانید. در زمان اقدام به انجام این کار در نظر داشته باشید که چنین افرادی برای انجام فرآیندهای کاری کوتاه‌مدت گزینه مناسب هستند. می‌توانید فریلنسرهای مورد نیاز خود را در سایت‌هایی مانند پونیشا، ورکفا، انجام میدم و غیره پیدا کنید.
همراهی یا استخدام یک منتور (Mentor)
شما برای موفقیت در استارتاپ و خلق نوآوری به منتورهای عالی نیاز دارید. این یک نیاز کلیدی در ساختن تیم کسب‌وکارتان است. بهره‌گیری از منتور اغلب توسط بنیانگذاران استارتاپ‌ها نادیده گرفته می‌شود؛ در حالی که منتورها عامل کلیدی در موفقیت استارتاپ شما هستند. بی‌شک منتورها در اجرا و عملی کردن اهداف استارتاپ به بنیانگذاران کمک زیادی می‌کنند. همچنین به یاد داشته باشید که داشتن منتور به معنای داشتن یک همکار فعال است؛ حتی وقتی ملزم به پرداخت مبلغی به عنوان حقوق نباشید.
منتورها بر روی بخش مالی قضیه تمرکز نمی‌کنند. ابتکار عمل و تأثیر مثبت ایده شما بر زندگی مردم برای آن‌ها انگیزه‌بخش است تا با مشارکت و تخصص خود به شما در دستیابی به اهدافتان کمک کنند. کلید موفقیت در استخدام یک منتور این است که به صورت دوستانه مزایای کسب‌وکار خود را بیان کنید. در این صورت می‌توانید شبکه ارتباطی خود را گسترش دهید.
تأثیر طراحی را فراموش نکنید
طراحی یکی از پروسه‌های پیچیده در ساخت استارتاپ محسوب می‌شود و نباید به فراموشی سپرده شود. طراحی قسمت اساسی در فرآیند ساخت برند است و میتواند باعث موفقیت استارتاپ شما شود. کافی‌ست نگاهی به سایت‌های مشهور و محبوب بیندازید تا به اهمیت طراحی پی ببرید.
طراحی میزان آگاهی برند و نرخ بازگشت مشتریان را افزایش می‌دهد که نقش مهمی را در موفقیت یک استارتاپ بازی می‌کند. یک طراحی عالی به شما کمک می‌کند تا منحصربه‌فرد باشید و برند شما در ذهن مشتریان و کاربران حک شود. وقتی که برند شما به سرعت قابل تشخیص باشد به برندی قدرتمند تبدیل خواهید شد.
سادگی را جدی بگیرید
سادگی، کلید موفقیت است. شما با ساخت یک نرم‌افزار بسیار سخت و پیچیده موفق نخواهید شد. وقتی این نکته را رعایت کنید، می‌توانید یک برنامه کاربرپسند داشته باشید. باید توجه کنید که تمامی قابلیت‌ها و ویژگی‌ها را به صورت هم‌زمان به نرم‌افزار اضافه نکنید. در این صورت کاربران قادر به کار با آن نخواهند بود.
منبع عکس: vino
اگر هم می‌خواهید قابلیتی را به سایت یا اپلیکیشن خود اضافه کنید، مطمئن شوید که قبل از عرضه، این ویژگی را به کاربر معرفی کرده باشید. به این ترتیب، افراد در حین استفاده از سیستم شما دچار سردرگمی نخواهند شد. تجربه کاربری ساده و عالی موجب رشد کسب‌وکارتان خواهد شد. این کار به شما کمک می‌کند تا از نظرات کاربران مطلع شوید و اصلاحات مورد نیاز را اعمال نمایید. همچنین شما را قادر می‌سازد تا قابلیت غیرضروری در برنامه خود را بهبود دهید یا آن را حذف کنید.
تمرکز بر روی فروش و بازاریابی
اگر می‌خواهید یک استارتاپ سودآور داشته باشید، باید به این دو موضوع توجه کنید. میزان رشد جذب مشتریان و روابط عمومی را زیر نظر داشته باشید تا بدانید که باید راه فعلی‌تان را ادامه دهید یا مسیر خود را عوض کنید. آشنایی و اعمال مفاهیم استارتاپ ناب مانند ساختن یک کمینه محصول و بازاریابی سریع آن میتواند مسیر مناسبی برای شروع کار استارتاپ شما باشد. البته باید بدانید عوامل بسیاری در افزایش فروش استارتاپتان تأثیرگذار هستند.
رویکرد فروش و بازاریابی استارتاپ شما کاملاً به صنعتی بستگی دارد که در حال فعالیت در آن هستند. به همین دلیل نمی‌توانید یک رویکرد خاص را برای تمامی صنایع به کار بگیرید و باید با رویکردی متناسب با الزامات صنعت خود اقدام به بازاریابی و فروش کنید.
رویکرد فروش و بازاریابی استارتاپ شما کاملاً به صنعتی بستگی دارد که در حال فعالیت در آن هستند. نمی‌توانید یک رویکرد خاص را برای تمامی صنایع به کار بگیرید. باید با رویکردی متناسب با الزامات هر صنعت اقدام به بازاریابی و فروش کنید.
قدم اول در تعیین استراتژی بازاریابی باید شناخت مشتریان هدف باشد. سپس گزینه‌های زیادی در اختیار شما قرار خواهد گرفت؛ مانند شروع یک استراتژی بازاریابی در زمینه شبکه‌های اجتماعی. شما می‌توانید با کسب‌وکارهای دیگر در این زمینه همکاری داشته باشید تا محصول خود را به مشتریان فعلی آن‌ها معرفی کنید.
استراتژی‌های بازاریابی درون‌گرا (Inbound Marketing)
اجرای استراتژی بازاریابی درون‌گرا، بازاریابی محتوا یا حتی رویکرد هک رشد (Growth Hacking) نیز ایده‌های خوبی برای شروع هستند. برای اجرای استراتژی بازاریابی خود می‌توانید کارهایی مانند نوشتن استراتژی محتوا یا پیاده‌سازی روش‌های هک رشد را انجام دهید. بازاریابی محتوای درون‌گرا راهی مؤثر برای دستیابی به بازار هدف شما است. به همین ترتیب، شبکه‌های اجتماعی فرصتی باورنکردنی برای گسترده‌تر کردن دسترسی به مشتریان در اختیارتان می‌گذارند.
همچنین می‌توانید از طریق شکل‌های دیگری از بازاریابی مانند تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی محبوب و سایت‌های پربازدید به مشتریان زیادی دست پیدا کنید. بازاریابی ایمیلی (Email Marketing) نیز میتواند به شما کمک شایانی کند. بازاریابی ایمیلی با استفاده از ابزارهای مناسب بازایابی و هک رشد میتواند به افزایش چشمگیر نرخ تبدیل (Conversion Rates) کمک کند.
بازاریابی سنتی و روابط عمومی
استفاده از روش‌های بازاریابی سنتی نیز میتواند در شناخته شدن برند شما کمک زیادی کند. شما می‌توانید از رسانه‌هایی مانند روزنامه‌ها استفاده کنید تا در ذهن مردم باقی بمانید و در زمان شروع کار، بسیاری از توجه‌ها را به سوی خود جلب کنید. با اینکه روش‌های سنتی میتواند برای شما گران تمام شود؛ اما هنوز هم تأثیرگذار هستند و می‌توان از آن‌ها برای جذب تعدادی زیادی از مخاطبان استفاده کرد.
تبلیغات بر پایه روابط عمومی نیز راه خوبی برای افزایش میزان آگاهی برند و ایجاد حسن نیت عمومی است. چرا که این دسته از تبلیغات جزو استراتژی‌های بازاریابی محسوب نمی‌شوند و اعتماد و وفاداری مردم به برند شما را افزایش می‌دهند. همچنین روابط عمومی میتواند ابزار مؤثری برای ایجاد تصویری مناسب از کسب‌وکار شما در جامعه و کاربرانتان باشد. هنگامی که این روش به طور مؤثر مورد استفاده قرار بگیرد، اعتبار و شهرت غیرقابل باوری به دست خواهید آورد. البته در صورت استفاده نادرست از روابط عمومی به عنوان خودستایی و تعریف از خود، ممکن است استارتاپتان متحمل ضرر و آسیب شود.
تبلیغات دهان به دهان (Word of Mouth) همیشه بهترین نوع تبلیغات است؛ زیرا در مقایسه با دیگر روش‌های تبلیغاتی از اعتبار بی‌نظیری برخوردار است. وقتی مردم در مورد کسب‌وکار شما با یکدیگر صحبت می‌کنند، شما می‌توانید انتظار افزایش شدید تعداد مشتریان و فروش را داشته باشید.
تبلیغات دهان به دهان همیشه بهترین نوع تبلیغات است؛ زیرا وقتی مردم در مورد کسب‌وکار شما با یکدیگر صحبت می‌کنند، از اعتبار بی‌نظیری برخوردار خواهید شد.
چالش‌های اجتناب‌ناپذیر کسب‌وکار
ساختن یک استارتاپ همیشه با بالا و پایین‌های زیادی همراه است. باید یاد بگیرید که چگونه این چالش‌ها را مدیریت و حل کنید؛ بدون اینکه مشکلات و چالش‌های خود را عمومی کنید. چالش‌ها جنبه‌ای اجتناب‌ناپذیر از استارتاپ‌ها هستند. در واقع تمام آنچه که از شما انتظار می‌رود، شناسایی انواع چالش‌های مختلف و مقابله با آن‌هاست. در هنگام مواجهه با چالش‌ها باید حفظ ظاهر کنید و خونسرد باشید. در این صورت می‌توانید از آن‌ها برای بهبود چشم‌انداز و آینده کسب‌وکارتان استفاده کنید.
منبع تصویر: Radostina Georgieva
مدیریت شرایط دشوار
شرایط دشوار نیز همانند چالش‌ها اجتناب‌ناپذیر هستند و باید چگونگی مدیریت آن‌ها را آموخت. شما نباید کل زندگی خود را صرف استارتاپتان کنید. در این صورت کاملاً تحت تأثیر شکست‌ها یا موفقیت‌های آن قرار می‌گیرید. باید به بخش‌های دیگر زندگی نیز توجه نمایید.
شما نباید کل زندگی خود را صرف استارتاپتان کنید. در این صورت کاملاً تحت تأثیر شکست‌ها یا موفقیت‌های آن قرار می‌گیرید. باید به بخش‌های دیگر زندگی نیز توجه نمایید.
ورزش، موسیقی و سرگرمی‌های مورد علاقه‌تان میتواند تأثیر زیادی بر روی زندگی شما بگذارد. توصیه می‌کنیم حتماً با دوستان خود به بیرون بروید؛ البته منظور ما از دوستان تنها گشت‌وگذار با کارآفرینان نیست. تمام این کارها میتواند وضعیت سلامتی شما را بهبود ببخشد. هر روز از صبح تا شب خود را درگیر کار نکنید؛ زیرا این امر میتواند برای شما مضر باشد.
کارآفرینی یک جاده صاف نیست!
همیشه کارها طبق برنامه پیش نمی‌رود. وقتی چنین شرایطی ایجاد شد، باید با دیگران در مورد این موضوع صحبت کنید و از کمک‌ها و حمایت آن‌ها استفاده کنید. باید یاد بگیرید که با ورزش و استراحت منظم، سلامت خود را به درستی مدیریت کنید.
حتماً وقتی تمام کارهای مورد نیاز برای موفقیت را انجام می‌دهید، باید بدانید که در یک لحظه همه چیز میتواند تغییر کند. استارتاپ‌ها به طور خاص غیرقابل پیش‌بینی هستند؛ بنابراین، باید برای پایداری و ثبات کسب‌وکارتان تلاش کنید. در شرایط دشوار احساس اضطراب و استرس نداشته باشید. از وضعیت مطلع شوید و اقدامات اصلاحی را انجام دهید. به یاد داشته باشید که موفقیت یک استارتاپ تنها با کار کردن مداوم همراه نیست.
ضرورت پشتکار برای موفقیت
احتمالاً می‌دانید که تمامی استارتاپ‌ها در تلاش اول موفق نمی‌شوند و سربلندی در این راه نیازمند داشتن پشتکار و استقامت است. برای موفقیت باید انعطاف‌پذیری کافی در مواجهه با شرایط مختلف داشته باشید. اگر تمامی فکر و ذکرتان معطوف به موفقیت استارتاپتان باشد، با کوچک‌ترین مشکلی ناراحت خواهید شد و دچار مشکل می‌شوید.
تمامی استارتاپ‌ها در تلاش اول موفق نمی‌شوند و سربلندی در این راه نیازمند داشتن پشتکار و استقامت است.
به استارتاپ خود مانند یک پروژه مادام‌العمر فکر کنید. در برابر سختی‌ها و مشکلات تسلیم نشوید و سعی کنید با آن‌ها کنار بیایید. از لحظات خوب لذت ببرید و تا جایی که می‌توانید به بهبود مداوم استارتاپ خود بپردازید. عدم ارتقای کسب‌وکار و انجام اصلاحات مورد نیاز ممکن است شما را از گود رقابت خارج کند. شما باید پشتکار داشته باشید و راه‌حل‌های نوآورانه خلق کنید تا موفق شوید.
افرادی که بیش از اندازه به فکر سودآوری و درآمدزایی هستند، با شکست مواجه خواهند شد. وقتی هدف شما ساختن دنیایی بهتر باشد، انگیزه خود را از دست نخواهید داد و با سرسختی تمام به سمت موفقیت حرکت خواهید کرد.
جمع‌بندی: چگونه استارتاپ خود را از صفر بسازیم؟
اگر می‌خواهید استارتاپی را از صفر بسازید یا به فکر شروع یک کسب‌وکار هستید، باید چیزهای زیادی را مد نظر داشته باشید. بدون تعارف، هیچ میانبری برای موفقیت استارتاپتان وجود ندارد. تنها کاری که من می‌توانم انجام دهم، ارائه دستورالعمل‌هایی است که شما را در این راه یاری می‌کند. من می‌خواهم شما را در ساختن یک استارتاپ از صفر راهنمایی کنم؛ اما این مقاله دستورالعمل پنهانی برای موفقیت در راه‌اندازی یک استارتاپ نیست.
باید آماده باشید. این تنها چیزی‌ست که می‌توانم به شما بگویم. هدایت یک استارتاپ در مسیر موفقیت کار ساده‌ای نیست و برای همین باید برای پشت سر گذاشتن این راه پرپیچ‌وخم، پرشور و شوق باشید. در مورد آنچه که انجام می‌دهید و به چیزی که می‌خواهید برسید، شور و اشتیاق داشته باشید. با این ویژگی می‌توانید به ساختن محصول یا خدمات مورد نظرتان بپردازید.
قدم بعدی، تیم‌سازی و یافتن هم‌بنیانگذار است. بعد از اشتیاق، این مورد عامل مهم بعدی برای موفقیت استارتاپ‌ها محسوب می‌شود. شما به دیگران نیاز دارید تا محصول خود را بسازید، جذب سرمایه کنید و برای محصولتان بازاریابی کنید. تمامی این‌ها به کمک یک تیم عملی خواهد شد. همچنین به دیگران نیاز دارید تا شما را راهنمایی نمایند و در شرایط سخت به شما کمک کنند.
شما به مردم نیاز دارید تا محصول خود را بسازید و آن را ارتقا دهید. تأمین مالی و بازاریابی نیز با حضور مردم عملی خواهد شد. همچنین به مردم نیاز خواهید داشت که شما را راهنمایی نمایند و در شرایط سخت به شما کمک کنند. به صورت خیلی ساده شما برای ساخت یک استارتاپ از صفر به اشتیاق و تیم نیاز دارید.
مترجم: علی اسکندری
