در دنیای پرشتاب امروز که ارتباطات دیجیتال یکی از ارکان اساسی موفقیت کسبوکارها به شمار میرود، پیامک همچنان بهعنوان ابزاری ساده، قابلاطمینان و فراگیر جایگاه خود را حفظ کرده است. این ابزار، با بیش از دو دهه حضور در دنیای فناوری، نه تنها از اهمیت خود نکاسته، بلکه با ظهور نیازهای جدید در حوزه بازاریابی و اطلاعرسانی، بهویژه در ایران، نقش کلیدیتری یافته است.
اما پشت صحنه این ابزار کارآمد، زنجیرهای از بازیگران و روندهای پیچیده وجود دارد که مسیر رشد و تحول این صنعت را شکل دادهاند. این مقاله به بررسی ساختار صنعت پیامک در ایران، بازیگران کلیدی، معیارهای انتخاب، و روندهای آینده این بازار پرداخته و تصویری جامع از وضعیت فعلی و چشمانداز آتی آن ارائه میدهد.
دانلود فصل ارائهکنندگان پنل پیامک
دانلود گزارش تکنولوژیهای بازاریابی ایران ۱۴۰۳
زنجیره صنعت پیامک در ایران؛ چه لایههایی در صنعت پیامک وجود دارد؟
در دنیای امروز که ارتباطات دیجیتال یکی از کلیدیترین عوامل موفقیت کسبوکارها به شمار میرود، پیامک همچنان بهعنوان یک ابزار ساده، کارآمد و قابلاطمینان نقش مهمی ایفا میکند. اما پشت پرده این ابزار، یک زنجیره سهلایه وجود دارد که هر کدام از بازیگران آن نقشی منحصربهفرد دارند.
لایه اول: زیرساخت پیامک
اپراتورهای اصلی تلفن همراه (مانند همراه اول، ایرانسل و رایتل) زیربنای اصلی این زنجیره هستند. این اپراتورها با فراهم کردن شبکههای فیزیکی و فنی، امکان ارسال و دریافت پیامک را بهصورت گسترده در اختیار کاربران قرار میدهند. این لایه پایهایترین نقش را در صنعت پیامک ایفا میکند و تمامی بازیگران دیگر به این زیرساخت وابسته هستند.
لایه دوم: عرضهکنندگان عمده پیامک
شرکتهای عرضهکننده عمده پیامک، نقش واسطهای را میان اپراتورها و سایر بازیگران زنجیره ایفا میکنند. این شرکتها پیامکها را بهصورت عمده از اپراتورها خریداری کرده و به بازیگران بعدی نظیر ارائهکنندگان پنل پیامک عرضه میکنند. البته لازم به ذکر است که عرضهکنندگان عمده پیامک سرویس پیام کوتاه را بهطور مستقیم به کسبوکارها (بهویژه کسبوکارهای بزرگ) و معمولاً در قالب وبسرویس نیز ارائه میکنند.
لایه سوم: عرضهکنندگان خرد پیامک
در لایه آخر، «ارائهکنندگان پنل پیامک» و «نمایندگان فروش» قرار دارند که نقش اصلی را در تعامل مستقیم با مشتریان ایفا میکنند.
«ارائهکنندگان پنل پیامک» ارسال پیامک بازاریابی، اطلاعرسانی، تأیید هویت، رمز عبور، اعلانهای سامانه و… از طریق قرارداد با اپراتورهای مجازی و ارائهکنندگان درگاه پیامک برای کسبوکارها تسهیل میکنند. «نمایندگان فروش» با استفاده از زیرساخت نرمافزاری ارائهکنندگان پنل پیامک و با برند خودشان سرویس پیام کوتاه را به کسبوکارها ارائه میکنند.
از آنجایی که عرضهکنندگان خرد پیامک بهطور مستقیم با کسبوکارهای بزرگ، متوسط و کوچک در ارتباط هستند و یکی از حیاتیترین بخشهای این زنجیره، در این گزارش به بررسی این لایه پرداخته شده است.
برای آشنایی با بازیگران هر لایه میتوانید فصل ارائهکنندگان پنل پیامک را دانلود کنید.
اندازه بازار پیامک و سهم ارائهکنندگان پنل پیامک
در سال ۱۴۰۲، اندازه بازار پیامک در ایران به حدود ۸ همت رسیده است که معادل ارسال بیش از ۱۶۰ میلیارد پیامک است. این آمار نشاندهنده جایگاه مهم پیامک بهعنوان یکی از ابزارهای اصلی ارتباطات دیجیتال در کشور است.
در این میان، ارائهدهندگان پنل پیامک بهعنوان یکی از بازیگران کلیدی زنجیره ارزش پیامک، سهمی معادل ۱/۲ همت از این بازار را به خود اختصاص دادهاند و رشد چشمگیر ۱۱۷٪ را تجربه کردهاند.
سهم بانکها، کسبوکارهای خصوصی و دولتی از ارسال پیامک؛ بانکها بیشترین سهم را دارند
در سال ۱۴۰۲، از ۱۶۰ میلیارد پیامک ارسالشده، بانکها با سهم ۷۵٪ بخش عمدهای از ترافیک پیامکی کشور را تشکیل میدهند. بانکها از پیامک برای اطلاعرسانی تراکنشها، ارسال اعلانهای مالی و تأیید هویت مشتریان استفاده میکنند.
کسبوکارهای خصوصی با سهم ۱۵٪ از کل پیامکهای ارسالشده، این ابزار را برای تبلیغات، ارائه پیشنهادهای ویژه و تعامل مستقیم با مشتریان به کار میگیرند. در سال ۱۴۰۲، ۴۵٪ پیامکهای ارسالشده در بازار کسبوکارهای خصوصی توسط ارائهکنندگان پنل پیامک انجام شده است، مابقی توسط ارائهکنندگان درگاه پیامک و اپراتورهای مجازی بوده است.
دستگاههای دولتی نیز با سهم ۱۰٪، از پیامک برای اطلاعرسانی عمومی، ارسال اعلانهای رسمی و برقراری ارتباط با شهروندان استفاده میکنند. پیامکهای این بخش اغلب از طریق سامانه پیام ایران ارسال میشوند و جنبه رسمی و اطلاعرسانی دارند.
کاربردهای پیامک؛ سهم ۳۰٪ پیامکهای بازاریابی و تبلیغاتی
پیامک کاربردهای متنوعی دارد و از مهمترین روشهای تأیید هویت کاربران شناخته میشود. کسبوکارها از پیامک برای بازاریابی، اطلاعرسانی، تأیید هویت، رمز عبور، اعلانهای سامانه و… استفاده میکنند.
نتایج گزارش «تکنولوژی بازاریابی ایران ۱۴۰۳» نشان میدهد که از کل پیامکها ارسالشده نزدیک به ۷۰٪ آنها پیامکهای تأیید هویت، رمز عبور و اطلاعرسانی بوده است.
صادق محمدی، همبنیانگذار و مدیرعامل مدیانا
قانون لغو ۱۱ باعث افزایش تعداد پیامکهای تأیید هویت، رمز عبور و اطلاعرسانی شده است.
پیامک بهطور مستقیم در تمامی مراحل قیف بازاریابی نقشآفرینی میکند و کسبوکارها را قادر میسازد تا به شکلی هدفمند با مشتریان خود تعامل کنند. امروزه از پیامک بیشتر در مراحل پایانی قیف فروش استفاده میشود.
بازیگران کلیدی بازار پنل پیامک؛ چهار بازیگر بیشترین سهم بازار را دارند
بازار پنل پیامک ایران از بیش از ۱۰۰ ارائهکننده پنل پیامک تشکیل شده و بهشدت رقابتی است. بهنظر میرسد با توجه به نظر متخصصان، بخش قابل توجهی (بیش از ۷۰٪) از پیامکهای ارسالشده در بازار پنل پیامک توسط کاوهنگار، مدیانا، SMS.ir و ملی پیامک انجام میشود.
- کاوهنگار: بیشترین تمرکز خود را بر روی وبسرویس پیام کوتاه (ارائه API) قرار داده است.
- مدیانا و فراپیامک: از بازیگران مهم شبکه یا نماینده فروش پیامک در ایران هستند.
- SMS.ir: این شرکت با ارائه خدمات متنوع داخل پنل پیامک به رقابت با سایر بازیگران میپردازد.
مقایسه بازیگران کلیدی بر اساس تنوع محصولی نشان میدهد که بازیگران کلیدی صنعت پنل پیامک، هر یک با ارائه خدمات منحصربهفرد و تمرکز بر بخشهای مختلف بازار، سعی در متمایز کردن خود دارند.
وحید خسروی، بنیانگذار و مدیرعامل SMS.ir
برخی از بازیگران با هدف یکپارچگی ارتباطات وارد بازارهای جدید و محصولات جدید (مانند تماس تلفنی، ایمیل، پوشنوتیفیکیشن و…) شدهاند. برخی دیگر، تمرکز خود را بر روی افزودن قابلیتهای جدید و پیشرفته پنل پیامک قرار دادهاند.
معیارهای مهم کسبوکارها برای انتخاب پنل پیامک
با رشد روزافزون استفاده از پیامک در کسبوکارها، انتخاب یک پنل پیامک مناسب به یکی از دغدغههای اصلی مدیران بازاریابی و صاحبان کسبوکار تبدیل شده است. برای این انتخاب، ابتدا باید به این پرسش پاسخ دهیم که کدام صنایع بیشترین استفاده را از پیامک دارند و سپس معیارهای کلیدی برای انتخاب یک ارائهدهنده بررسی شود.
چه کسبوکارهایی بیشترین استفاده را از پیامک دارند؟
بررسیها نشان میدهد که صنایع مختلفی از پیامک بهعنوان یک ابزار ارتباطی استفاده میکنند، اما برخی از آنها بیشترین سهم را در ارسال پیامک دارند.
قیمت؛ یکی از معیارهای مهم انتخاب پنل پیامک برای کسبوکارهای بزرگ
برای کسبوکارها، انتخاب یک پنل پیامک مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد. ۶ معیار کلیدی که در این فرآیند تأثیرگذار هستند عبارتند از:
- کیفیت ارائه سرویس پیامک (سرعت، آپتایم، پایداری)
- تنوع خدمات و محصولات
- پشتیبانی از مشتریان
- گزارش وضعیت دلیوری پیامک
- قابلیتهای پنل پیامک
- قیمت پنل و پیامک
رقابت و جذابیت در صنعت و بازار پنل پیامک؛ رقابت داغ در بازار پنل پیامک ایران
بازار پنل پیامک ایران با رقابت شدیدی میان بازیگران فعال خود مواجه است. بیش از ۱۰۰ ارائهدهنده پنل پیامک در این فضا فعالیت میکنند که هر کدام بهدنبال گرفتن سهم بازار از سایر بازیگران هستند.
کوچک شدن اندازه بازار پیامک و وجود تعداد زیاد رقبای بالفعل باعث کاهش حاشیه سود بازيگران و مانع ورود بازیگران جدید به این بازار شده و نوآوری کاهش پیدا کرده است.
عوامل کلان تأثیرگذار بر رشد یا افول بازار پنل پیامک
بازار پنل پیامک ایران، همچون هر صنعت دیگری، تحت تأثیر مجموعهای از عوامل کلان قرار دارد که به رشد یا افول این صنعت جهت میدهند. این عوامل شامل فرصتهایی هستند که رشد بازار را تسهیل میکنند و همچنین تهدیدهایی که ممکن است مانع از توسعه این صنعت شوند.
با توجه به نظر متخصصان، بازار پنل پیامک ایران تحتتأثیر دو نیروی اصلی بوده است: فرصتهای ناشی از رشد اقتصاد دیجیتال و تقاضای صنایع کلیدی از یک سو، و تهدیدهایی مانند افزایش تعرفهها و محدودیتهای رگولاتوری از سوی دیگر.
محمد امین ربیعی، همبنیانگذار و مدیر واحد پیامک SMS.ir
قانونهای مبتنی بر ارسال پیامک مانند لغو ۱۱، بلک لیست کردن شمارهها و محدودیتهای خدماتی کردن خطوط از عوامل مهم محدودکننده بازار پیامک در ایران است.
آینده صنعت پیامک؛ حرکت بهسمت پیامکهای هدفمند و شخصیسازیشده
صنعت پیامک ایران همچنان در حال رشد و تکامل است و روندهای جدیدی در این بازار در حال شکلگیری است که میتواند مسیر آینده آن را تعیین کند. این ترندها نه تنها توسط تغییرات تکنولوژیکی بلکه با تغییر رفتار کاربران و نیازهای جدید کسبوکارها هدایت میشوند.
در آیندهای نزدیک، صنعت پیامک با تمرکز بر هوش مصنوعی، امنیت، و پیامکهای تعاملی به یک ابزار ارتباطی پیشرفتهتر تبدیل خواهد شد. علاوهبر این، برخی از بازیگران بهسمت یکپارچه کردن تمام راههای ارتباط با مشتری خواهند رفت و شاهد ظهور ارائهکنندگان وبسرویسهای ارتباط با مشتری (شامل پیامک، پوشنوتیفیکیش و…) خواهیم بود.
پیامک؛ گذشتهای قدرتمند، آیندهای هوشمند
صنعت پیامک در ایران، با وجود رقابت شدید و چالشهای متعدد، همچنان یکی از پویاترین بخشهای اقتصاد دیجیتال کشور است. از نقش بیبدیل آن در اطلاعرسانیهای بانکی و دولتی گرفته تا کاربردهای گسترده در بازاریابی، این ابزار همچنان ستون فقرات بسیاری از ارتباطات کسبوکارها با مشتریان محسوب میشود.
رشد روزافزون تقاضا برای پیامکهای شخصیسازیشده و احراز هویت، و تلفیق این ابزار با فناوریهایی نظیر هوش مصنوعی، چشمانداز روشنی را برای این صنعت ترسیم میکند. اما در عین حال، چالشهایی نظیر افزایش تعرفهها، محدودیتهای رگولاتوری و کاهش حاشیه سود بازیگران، نیازمند توجه ویژه برای حفظ رشد و پویایی این بازار هستند.
قدردانی از همراهان گزارش
از همکاری و همراهی ارزشمند دوستانمان در «کاوهنگار»، «آتیه داده پرداز» و «SMS.ir» که بهعنوان پارتنر دادهای در تهیه فصل «ارائهکنندگان پنل پیامک» ما را یاری کردند، سپاسگزاریم.
همچنین از دوستانمان در «اسمارتک» و «کاوهنگار» که با پشتیبانی و حضور مؤثر خود در تهیه گزارش جامع «تکنولوژیهای بازاریابی ایران ۱۴۰۳» همراه ما بودند، قدردانی میکنیم.
درباره تکراسا اینسایت
تکراسا اینسایت بهعنوان یک کسبوکار اجتماعی، با هدف رفع کمبود داده و اینسایت قابل دسترس در اقتصاد دیجیتال ایران، گزارشهای جامعی را منتشر میکند. گزارش «۱۴۰۳ تکنولوژیهای بازاریابی ایران»، که توسط تکراسا اینسایت در آذر ۱۴۰۳ رونمایی شد، تلاش دارد تا تصویری جامع از وضعیت تکنولوژیهای بازاریابی در ایران ارائه دهد. میتوانید تکراسا اینسایت را از طریق شبکههای اجتماعی زیر دنبال کنید:
