رایانش ابری امکان دسترسی به پردازنده‌ها، اپلیکیشن‌ها، سرورهای فیزیکی و مجازی، مراکز داده، ابزارهای توسعه و هر آنچه که با فناوری اطلاعات مرتبط است را از راه دور فراهم می‌کند. تمامی این خدمات توسط شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات ابری (Cloud Services Provider – CSP) در دسترس کسب‌وکارها قرار می‌گیرد. در اصل، رایانش ابری زیرساخت فناوری اطلاعات را به یک برنامه تبدیل می‌کند تا زیرساختهای موردنیاز کسب‌وکارها بدون نیاز به نصب و نگهداری و تنها از طریق اینترنت مورد استفاده قرار گیرد.
شرکت ابرآمد که در دی‌ماه ۱۳۹۸ تأسیس شده است سعی دارد زیرساخت و خدمات ابری موردنیاز کسب‌وکارهای ایرانی را فراهم کند. در این مصاحبه می‌توانید با راه‌حل‌ها و محصولات ارائه‌شده توسط این شرکت آشنا شوید.
علی الیاسی، مدیرعامل ابرآمد
علی الیاسی، مدیرعامل ابرآمد
علی الیاسی، مدیرعامل شرکت ابرآمد، ۱۶ سال سابقه فعالیت در حوزه فناوری اطلاعات با تمرکز بر نرم‌افزارهای مالی دارد. او متولد سال ۱۳۶۰ و دانش‌آموخته رشته حسابداری در مقطع کارشناسی از دانشگاه علوم اقتصادی تهران و فارغ‌التحصیل رشته حسابداری در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه آزاد اسلامی است.
او کار خود در همکاران سیستم را ۱۵ سال پیش به‌عنوان کارشناس پشتیبانی نرم‌افزارهای مالی شروع کرد. در طول این مدت او به‌عنوان مدیر بخش استقرار همکاران سیستم، مدیرعامل شرکت‌های منطقه‌ای همکاران سیستم در شهرهای اهواز و کرمان، مدیرعامل شرکت دانه (بازوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر همکاران سیستم) و عضو هیئت‌مدیره و مدیرعامل دلینو فعالیت داشت. علی الیاسی از ابتدای سال ۱۳۹۹ در سمت مدیرعامل به ابرآمد ملحق شد.
شکل‌گیری ابرآمد
ایده راه‌اندازی یک شرکت در حوزه رایانش ابری از چند سال پیش در مجموعه همکاران سیستم به وجود آمد و تا قبل از سال ۱۳۹۸ مذاکراتی با دیگر شرکت‌ها انجام شده بود. از سال ۱۳۹۸ با توجه به افزایش جذابیت بازار رایانش ابری و جامعه مشتری ۵۰ هزار نفری همکاران سیستم که نرم‌افزارهای سازمانی مختلفی را به آنها ارائه می‌کند، پتانسیل خوبی در این بازار شناسایی شد تا ایده راه‌اندازی شرکت ابرآمد به‌صورت جدی‌تر دنبال شود.
با مطالعات انجام شده این نتیجه به‌دست آمد که راه‌اندازی یک شرکت در حوزه رایانش ابری نیاز به هم‌افزایی دو حوزه توسعه نرم‌افزار و ایجاد زیرساخت دارد. در زمان مطالعه شرکت‌های فعال در حوزه زیرساخت، مشخص شد شرکت افزارپرداز رمیس، فعال در حوزه تأمین تجهیزات و ارائه راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات، به مدت دو سال در مقیاس کوچک فعالیت‌هایی در خصوص عرضه خدمات آغاز کرده است. این شرکت هم به هم‌افزایی در دو حوزه توسعه نرم‌افزار و ایجاد زیرساخت معتقد بود.
به همین دلیل زمینه همکاری دو شرکت همکاران سیستم و افزارپرداز رمیس فراهم شد. با تعهد و سرمایه‌گذاری دو شرکت همکاران سیستم در حوزه توسعه نرم‌افزارهای سازمانی و شرکت افزارپرداز رمیس در حوزه تأمین تجهیزات و ارائه خدمات زیرساختی، شرکت ابرآمد در دی‌ماه ۱۳۹۸ به‌صورت رسمی در رویداد باهم شروع به کار کرد.
مشکل پیاده‌سازی نرم‌افزارهای سازمانی
هزینه بالای تهیه و ارتقا زیرساخت
هزینه تهیه سرور معمولی برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط با توجه به افزایش نرخ ارز و تورم، افزایش یافته است و سرمایه‌گذاری بر روی زیرساخت از توان مالی این نوع کسب‌وکارها خارج است. همچنین تجهیزات موردنیاز باید با توجه به پیش‌بینی نیازهای دو سال آینده کسب‌وکار تهیه شود. در این صورت کسب‌وکار به‌اجبار سطحی از تجهیزات را تهیه کرده که در شروع کار از تمامی ظرفیت آن استفاده نمی‌کند.
در صورتی که کسب‌وکارها به‌صورت ناگهانی با رشد بالایی مواجه شوند، افزایش ظرفیت تجهیزات فیزیکی هزینه‌بر بوده و به زمان زیادی برای استقرار و یکپارچه‌سازی نیاز داد.
نیاز به تیم فناوری اطلاعات
پس از خرید تجهیزات و نرم‌افزارهای سازمانی موردنیاز، راه‌اندازی و پشتیبانی از آنها نیاز به یک تیم فناوری اطلاعات با تخصص‌های متنوع دارد. در این حالت علاوه بر مشکلات منابع انسانی و هزینه بالای استخدام این تیم، کسب‌وکار از حوزه فعالیت اصلی خود پا را فراتر می‌گذارد و به‌اجبار در حوزه‌ای که در آن تخصص ندارد، سرمایه‌گذاری می‌کند.
مشکلات دسترسی نرم‌افزارهای محلی
نرم‌افزارهای سازمانی همواره باید در دسترس و آماده کار باشند. در صورتی که این نرم‌افزارها به صورت محلی (On-premis) نصب شده باشند، امکان دسترسی به این نرم‌افزارها به‌صورت دورکاری ممکن نیست.
همچنین یکی از دغدغه‌های اصلی کسب‌وکار، تأمین امنیت داده‌های بااهمیت و کاهش احتمال از دست دادن آنها است. دسترسی به نرم‌افزارها و داده‌های محلی از بیرون به شبکه داخلی سازمان با امنیت داده‌ها رابطه معکوس دارد؛ به این معنی که با افزایش میزان دسترسی به داده‌ها از بیرون، امنیت داده‌ها کاهش می‌یابد. بنابراین یکی از دلایلی که کسب‌وکارها به استخدام تیم فناوری اطلاعات روی می‌آورند، تأمین امنیت داده‌های خود است.
راه‌حل خدمات مبتنی بر ابر
انعطاف‌پذیری مالی با پرداخت متناسب با نیاز (Pay As You Go)
یکی از دغدغه‌های اصلی کسب‌وکارها مدیریت هزینه و بودجه خود است. خدمات رایانش ابری به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا متناسب با نیاز و مصرف خود، هزینه استفاده از خدمات را پرداخت کنند. در نتیجه نیازی نیست که کسب‌وکار از همان ابتدا و با پیش‌بینی از وضعیت آینده، هزینه‌های سنگین خرید تجهیزات را متحمل شوند و می‌توانند در طول زمان با توجه به نیاز خود سطح تجهیزات ابری خود را ارتقا دهند.
با استفاده از خدمات رایانش ابری، کسب‌وکارها می‌توانند با صرفه‌جویی در سرمایه‌ای که باید به تهیه زیرساخت اختصاص می‌دادند، به تهدیدها و فرصت‌های بازار واکنش‌های مناسبی نشان دهند. به‌عبارتی با سرمایه در دسترس بیشتر می‌توانند انعطاف‌پذیری مالی بهتری داشته باشند.
برون‌سپاری پشتیبانی زیرساخت و نرم‌افزارها
ابرآمد با خدمات خود این امکان را به کسب‌وکارها می‌دهد تا بر روی حوزه تخصصی خود تمرکز کرده و بدون دغدغه از تمامی خدمات فناوری اطلاعات به‌صورت ابری استفاده کنند. ابرآمد علاوه بر اینکه زیرساخت موردنیاز کسب‌وکارها را ارائه می‌دهد، با ارائه خدمات مدیریت‌شده دغدغه کسب‌وکارها از پشتیبانی و امنیت زیرساخت را نیز برطرف می‌کند.
ابرآمد از راهکارهای استاندارد و مطابق با طراحی‌های معتبر برای مقابله با حملات، اقدامات مخرب، ویروس‌ها و بدافزارها استفاده می‌کند. همچنین به تمام مشتریان خود توصیه می‌کند از آنتی‌ویروس‌های معتبر استفاده کنند. در همین راستا و به‌منظور سهولت و اطمینان از عملکرد، ابرآمد به ارائه آنتی‌ویروس به همراه خدمات نصب و به‌روزرسانی اقدام کرده است. چندین لایه محافظتی توسط ابرآمد برای حفاظت از زیرساخت‌ها ایجاد شده تا مشتریان از حفظ امنیت اطلاعات خود اطمینان داشته باشند.
دسترسی از راه دور
کسب‌وکارها می‌توانند به کمک محصولات متنوعی که ابرآمد ارائه کرده، زیرساخت و نرم‌افزارهای سازمانی خود را به فضای ابری انتقال دهند و از راه دور به آنها دسترسی داشته باشند. به‌تازگی ابرآمد سعی کرده با بسته دورکاری خود، نیازهای فناوری اطلاعات کسب‌وکارها برای کار از راه دور را رفع کند.
محصولات
ابرآمد با ارائه خدمات ابری باکیفیت و مدیریت کارآمد فناوری اطلاعات سعی می‌کند خدمات متنوع رایانش ابری را در اختیار کسب‌وکارهای کوچک، متوسط و بزرگ قرار دهد. همه این خدمات با تأکید بر کاهش هزینه‌ها، افزایش کیفیت خدمات فناوری اطلاعات و افزایش امنیت ارائه می‌شوند. خدمات ابرآمد در هر سه حوزه اصلی خدمات ابری است:
- خدمات ابری (Software as a Service – SaaS)
- زیرساخت ابری (Infrastructure as a Service – IaaS)
- پلتفرم ابری (Platform as a Service – PaaS)
در ادامه به معرفی محصولات ابرآمد می‌پردازیم.
مرکز داده مجازی (Virtual Data Center – VDC)
اولین محصول ابرآمد مرکز داده مجازی است که یک محصول در حوزه زیرساخت ابری (IaaS) محسوب می‌شود. به‌کمک این محصول کسب‌وکارها می‌توانند بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه، راه‌اندازی و نگهداری زیرساختهای پیچیده، از یک مرکز داده مجازی استفاده کنند. طراحی زیرساخت پیاده‌سازی‌شده به همراه خدمات مدیریت‌شده از نقاط قوت این محصول است. به عبارتی، وظیفه پشتیبانی و نگهداری از زیرساختهای پردازشی، ذخیره‌سازی، شبکه، امنیت، سیستم‌عامل‌ها و نرم‌افزارهای پایه بر‌عهده کارشناسان فنی و متخصص ابرآمد است.
ابر خصوصی مجازی (Virtual private cloud – VPC)
این زیرساخت ابری برای کسب‌وکارهای متوسط و کوچک کاربرد دارد که به‌دنبال یک زیرساخت خصوصی ابری هستند تا بتوانند زیرساخت موردنیاز خود را ایجاد کرده و خدمات و محصولات مختلف را نصب کنند. این محصول بسیار شبیه به مرکز داده مجازی است؛ با این تفاوت که به‌صورت سلف‌سرویس ارائه می‌شود. به این معنی که کسب‌وکارها باید تا حدی با دانش فناوری اطلاعات آشنا باشند تا بتوانند پیکربندی ارتباطات شبکه و ایجاد دسترسی‌های امنیتی را انجام دهند.
برای دو محصول مرکز داده مجازی و ابر خصوصی مجازی، ابرآمد خدمات ارزش‌افزوده دیگری در کنار این محصولات ارائه می‌دهد که در زیر به آنها اشاره شده است:
- خدمات مانیتورینگ پایه و پیشرفته
- خدمات مدیریت لاگ و رخدادها
- خدمات دیوار آتش پیشرفته
- خدمات دیوار آتش برنامه‌های تحت وب (Web Application Firewall – WAF)
پشتیبان‌گیری ابری (Backup as a Service)
خدمات پشتیبان‌گیری ابری به مشتریانی که از مرکز داده مجازی و ابر خصوصی مجازی استفاده می‌کنند، کمک می‌کند تا به‌صورت شخصی‌سازی‌شده از فایل‌ها، بانک‌های اطلاعاتی و نرم‌افزارهای کاربردی خود پشتیبان تهیه کنند. در این حالت مشتری می‌تواند زمان پشتیبان‌گیری و مدت زمان نگهداری داده‌ها را مشخص کند.
این محصول برای افرادی که زیرساخت و مرکز داده اختصاصی دارند نیز قابل‌استفاده است. ابرآمد با نصب یک ماشین مجازی در مرکز داده کسب‌وکارها از زیرساخت موجود پشتیبان‌گیری می‌کند تا همواره یک نسخه از زیرساخت، به غیر از مرکز داده اختصاصی در اختیار کسب‌وکارها باشد.
مدیریت و راهبری سیاست‌های پشتیبان‌گیری به دو صورت سلف‌سرویس توسط مشتری یا مدیریت‌شده توسط تیم فنی ابرآمد قابل انجام است.
دسکتاپ مجازی (Desktop as a Service)
این محصول به کسب‌وکارها امکان می‌دهد تا با تعریف سیستم‌عامل در بستر ابرآمد، کارمندان بتوانند از طریق یک مرورگر به یک پایانه کاربری ابری مختص خود دسترسی داشته باشند. به عبارتی، دیگر نیاز نیست که کسب‌وکارها برای هر پرسنل خود یک رایانه تهیه کنند و می‌توانند با تهیه دسکتاپ مجازی دسترسی پرسنل به رایانه سازمانی را از طریق گوشی موبایل، مینی کامپیوتر (Thin Client)، لپ‌تاپ و هر ابزار در دسترس فراهم کنند. این راهکار منجر به کاهش هزینه تأمین رایانه کارمندان، کاهش هزینه‌های نگهداری، افزایش امنیت، امکان دسترسی از راه دور و پشتیبان‌گیری از تمامی دسکتاپ‌ها می‌شود.
بسته دورکاری ابرآمد
با شیوع ویروس کرونا این محصول در فروردین ۱۳۹۹ توسط ابرآمد به بازار ارائه شد. کسب‌وکارها به کمک بسته دورکاری ابرآمد می‌توانند پیشبرد فعالیت‌ها و هماهنگی‌های خود را ساده‌تر کنند. این محصول می‌تواند از کاهش بازدهی ناشی از عدم حضور در محل کار و نیز از قطع ارتباط با مشتریان جلوگیری کند. بسته دورکاری ابرآمد در اصل از چندین محصول ابرآمد تشکیل شده و شامل امکانات زیر است:
- برگزاری جلسات آنلاین: برقراری ارتباط صوتی و تصویری با امکان برگزاری رویداد آنلاین، نمایش فایل، به اشتراک‌گذاری محتوا، ایجاد تالارهای گفتگو و استفاده از وایت‌برد
- میزکار سازمانی: میزکار سازمانی مجازی با امکان برنامه‌ریزی منابع برای هر دسته از کارکنان متناسب با میزان و شیوه استفاده آنها
- ارسال و دریافت ایمیل: ارتباط ایمیلی با دامنه اختصاصی شرکت برای اطلاع‌رسانی‌های عمومی، بازاریابی ایمیلی و دریافت بازخورد از جامعه هدف
- پایش عملکرد کارکنان: ارائه گزارش‌هایی مبنی بر میزان استفاده از بسته دورکاری کارکنان در قالب گزارشات عددی و نموداری به مدیران
- مرکز داده مجازی: امکان استفاده نرم‌افزارهای سازمانی و مالی در بستر ابری
شرایط بحرانی (Disaster Recovery as a Service)
در زمانی که شرایط بحرانی مانند زلزله، سیل و … در یک منطقه جغرافیایی منجر به قطع ارتباطات یا تخریب و از بین رفتن بخشی از زیرساخت می‌شود و اطلاعات کسب‌وکار از دسترس خارج می‌شود، خدمات شرایط بحرانی به کمک آنها می‌آید. در این حالت رایانش ابری با حداقل زمان ازکارافتادگی و حداقل اطلاعات ازدست‌رفته، تداوم فعالیت کسب‌وکار را تضمین می‌کند.
در محصول شرایط بحرانی، راهکارهایی توسط ابرآمد پیاده‌سازی شده تا اطلاعات تقریباً به‌صورت هم‌زمان به یک نقطه جغرافیایی دیگر جا‌به‌جا شود. در صورتی که کل زیرساخت از بین رود، نسخه عملیاتی و آماده از زیرساخت در نقطه دیگری آماده ارائه خدمات است تا اطلاعات از بین نرود و در کمترین زمان دوباره در دسترس قرار گیرد.
رقبا
علی الیاسی از کسب‌وکارهای ایرانی فعال در حوزه رایانش ابری نه با لفظ رقیب، بلکه با لفظ همکار یاد می‌کند و می‌گوید:
هر روز در حوزه رایانش ابری کسب‌وکارهای جدیدی خود را به بازار معرفی می‌کنند؛ افزایش تعداد این کسب‌وکارها باعث می‌شود تا سرعت رشد تعداد مشتریان در حال استفاده از خدمات ابری افزایش یابد. ما در حوزه خدمات مدیریت‌شده با توجه به تجربه و دسترسی همکاران سیستم به کسب‌وکارهای دیگر، ورود خوبی به بازار داشتیم و توانستیم سهم خوبی از بازار را به‌دست آوریم. در حوزه‌های دیگر استارتاپ‌ها و کسب‌وکارها دیگری هستند که فعالیت خوبی دارند و سعی داریم به کمک هم، اندازه بازار خود را گسترش دهیم و به دید رقیب نه، بلکه به دید همکار در کنار یکدیگر فعالیت داشته باشیم.
چشم‌انداز
ابرآمد در حال حاضر بر روی بازار کسب‌وکارهای متوسط و بزرگ تمرکز دارد و طبق برنامه خود با عرضه ابر خصوصی مجازی، شبکه تحویل محتوا و راه‌اندازی پلتفرم محصولات ابری در بازار کسب‌وکارهای کوچک و استارتاپ‌ها نیز وارد خواهد شد. چشم‌انداز ابرآمد ارائه ۲ الی ۳ محصول ابری پرکاربرد در هر سال بر اساس نیازهای بازار است. پس از عرضه این محصولات، پلتفرم‌هایی برای جمع‌سپاری (Crowdsourcing) محصولات ابری ایجاد خواهد شد تا تیمهای مختلفی بتوانند بر روی آنها کار کرده و در یک بازارگاه عرضه شوند. علی الیاسی درباره چشم‌انداز ابرآمد می‌گوید:
اعتقاد داریم که در رایانش ابری نباید خام‌فروشی کرد و صرفاً زیرساخت ابری در اختیار مشتریان قرار داد. باید محصولات و خدمات متنوع ابری در کنار زیرساخت ابری به بازار ارائه شود که کاربردی بوده و جنبه تجملاتی نداشته باشند.
در ابرآمد اعتقاد بر این است که صرفاً سرمایه‌گذاری در زیرساخت موجب موفقیت نخواهد نشد و نیاز به سرمایه‌گذاری در منابع انسانی نیز بسیار مهم است. به همین دلیل تمرکز این شرکت بر گسترش تیمهای تحقیق‌وتوسعه، فنی و پشتیبانی خود است تا بتوانند خدمات بهتر و جدیدتری به بازار عرضه کنند.
محصولات در راه، از پلتفرم ابری تا شبکه تحویل محتوا
محصول پلتفرم ابری (PaaS) ابرآمد تا پایان امسال وارد بازار می‌شود و در وهله اول قصد دارد نیاز قسمت کوچکی از بازار را رفع کند.
بسته دورکاری ابرآمد مقدمه‌ای بر محصول بزرگ‌تر شرکت مجازی (Virtual Company) است. این محصول تمامی نیازهای کسب‌وکارها در دورکاری را رفع می‌کند.
ابرآمد به دلیل نیاز داخلی خود به ابزار شبکه تحویل محتوا (CDN) و همچنین کاربرد آن در محصولاتی که در آینده عرضه خواهد کرد، این محصول را توسعه خواهد داد.
چالش‌ها، فرهنگ‌سازی
سؤال‌هایی مانند داده‌های ما در کجا ذخیره می‌شود؟ چه کسی به این داده‌ها دسترسی دارد؟ و .. از دغدغه‌های اصلی مدیران ارشد کسب‌وکارها در مهاجرت به فضای ابری است. علی الیاسی ترویج فرهنگ استفاده از فضای ابری را ضروری می‌بیند و می‌افزاید:
امروزه تعداد کسب‌وکارهای فعال در حوزه رایانش ابری در حال افزایش است و این موضوع کمک می‌کند تا با تولید محتوایی که در بسترهایی مانند لینکدین انجام می‌شود، سطح آگاهی و آشنایی کسب‌وکارها با این حوزه افزایش یابد.
انتظار می‌رود که کسب‌وکارهای متوسط و بزرگ در مهاجرت داده‌های خود به فضای ابری با شک و تردید روبه‌رو باشند. البته طبق گفته علی الیاسی این موضوع در همکاری همکاران سیستم با کسب‌وکارها تا حدودی رفع شده و ۱۰۰۰ کسب‌وکار که از محصولات راهکاران ابری استفاده می‌کنند، داده‌های حیاتی مالی و عملیاتی خود را به فضای ابری منتقل کرده‌اند. راهکاران ابری زیرمجموعه شرکت همکاران سیستم است که ۴ سال پیش شروع به کار کرده و نرم‌افزارهای سازمانی همکاران سیستم را در بستر ابری به کسب‌وکارها ارائه می‌کند.
علی الیاسی می‌افزاید:
در مواردی حتی بازار جلوتر از محصولات موجود است. به‌عنوان مثال بسیاری از کاربران نرم‌افزار سپیدار سیستم تمایل به استفاده از این نرم‌افزار در بستر ابری دارند. این برخلاف تصور عموم است که فکر می‌کنند فرهنگ مناسبی در میان کسب‌وکارها در استفاده از خدمات رایانش ابری وجود ندارد.
ابرآمد از دید عملکرد آماری
۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار کسب‌وکار کوچک، متوسط و بزرگ فعال در ایران به سطحی از خدمات رایانش ابری نیاز دارند و از مشتریان بالقوه ابرآمد محسوب می‌شوند. در حال حاضر بیش از ۱۲۰۰ کسب‌وکار از محصولات ابرآمد استفاده می‌کنند. همچنین محصول مرکز داده مجازی توسط ۵۰ شرکت خریداری و استفاده شده است. در حال حاضر ۳۲ نفر در این شرکت مشغول به کار هستند.
تعداد کم مشتریان مرکز داده مجازی به این دلیل است که ابرآمد سعی دارد با جلوگیری از فشار بیش از اندازه به منابع اشتراکی با گزینش مشتریان خود، خدمات باکیفیتی ارائه دهد. با عرضه محصول ابر خصوصی مجازی انتظار می‌رود علاوه بر کسب‌وکارهای متوسط و بزرگ، اشخاص حقیقی نیز از این خدمات استفاده کرده و تعداد مشتریان ابرآمد افزایش یابد.
