علبابا برای خروج از بحران کرونا چه کار کرده است؟ آیا این بحران تمام شده؟ تاثیر این ویروس بر کسبوکار علیبابا چگونه بوده است؟
پیش از شیوع بیماری کرونا، سفر و گردشگری یکی از سه صنعت پر درآمد دنیا در کنار صنایع نفت و خودروسازی بود. به طوری که در بسیاری از کشورهای جهان، بیشتر درآمد ملی ناشی از همین صنعت بود. اما با همهگیری بیماری کرونا، این صنعت به میزان زیادی افول کرد. زیرا سفرها لغو، مرزها بسته و قرنطینه خانگی شروع شده بود. طبق گفته سازمان سفر و گردشگری جهان (WTTC) در دوره شیوع ویروس کرونا، بیش از ۷۵ میلیون شغل و ۱/۲ تریلیون دلار درآمد از بین رفت.
تأثیر شیوع بیماری کرونا روی شرکتهای گردشگری ایران
در ایران نیز رویه مشابهی رخ داد. طبق آمار در اسفند سال ۱۳۹۸، میزان تبلیغات در صنعت گردشگری ۸۱٪ کاهش یافت. همچنین شرکتهای اصلی در این زمینه، با کاهش بیش از ۷۰٪ فروش کل مواجه شده و مجبور شدند تا تعداد قابل توجهی از نیروهای خود را تعدیل کنند.
شرکتهای مهم سفر و گردشگری زیادی در دنیا که با بحران اقتصادی بزرگی مواجه شدند، تغییراتی را در خود ایجاد کرده و تصمیمات جدیدی گرفتند. این تصمیمات تا حدی موجب شد تا از ضرر آنها در این مدت کاسته شود. در ایران هم شرکتهای صنعت سفر و گردشگری سعی کردند تا با تصمیمات کلیدی، از این بحران عبور کنند. یکی از مهمترین این شرکتها، علیبابا بود.
سال ۱۳۹۸؛ شروعی بسیار خوب و پایانی تلخ برای علیبابا
شرکت علیبابا با داشتن خدمات مختلفی مانند صدور بلیط اتوبوس، قطار، پرواز داخلی و خارجی، تورهای گردشگری و رزرو هتلهای داخلی و خارجی، یکی از بازیگران اصلی صنعت سفر و گردشگری در ایران است.
علیبابا در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷، رشد ۱۱۶٪ فروش آنلاین خدمات سفر را ثبت کرد. به طور مثال میزان فروش بلیط اتوبوس نسبت به سال ۹۷، نزدیک به ۷ برابر شد. این روند رشد قابل توجه، نوید سودآوری بالایی را در ماههای اسفند و فروردین سال بعد میداد. زیرا اسفند زمان اوج فروش کسبوکارها و فروردین فرصتی مناسب برای سفر و گردشگری است.
علیرغم آمار امیدوارانه علیبابا، این شرکت همانند بقیه، به سد بیماری کرونا برخورد کرد. در این مدت بود که بسیاری از مشتریان، مجبور شدند بلیطهای سفر خود را لغو کنند. این باعث شد تا میزان استرداد خدمات سفر نسبت به سال ۹۷، ۷۷٪ افزایش یابد. همچنین فروش کل خدمات سفر در اسفند ۱۳۹۸، کاهش ۶۴٪ را نسبت به ۱۱ ماه قبل تجربه کرد.
راهکارهای علیبابا برای عبور از بحران کرونا
همانطور که گفته شد، در ابتدای شیوع بیماری، علیبابا با حجم زیادی از درخواستهای استرداد خدمات سفر مواجه شد. این موضوع چالشی برای علیبابا بود تا بتواند جواب مشتریان در این خصوص را داده و روند استرداد خدمات را اجرا کند. بنابراین قسمت پشتیبانی مشتریان علیبابا به طور متوسط روزانه ۱۸ هزار تماس را پاسخ میدادند. همچنین سرعت عملکرد این شرکت در اطلاعرسانی نحوه و شرایط استرداد خدمات و هماهنگی با تأمینکنندگان داخلی و خارجی برای بازگشت وجه مشتریان، باعث شد تا ۹۸٪ خدمات سفر، به طور کامل استرداد شود.
طبق گفتههای مسعود طباطبایی، مدیرعامل گروه علیبابا، راهکارهای این شرکت برای برای گذر از بحران کرونا شامل موارد زیر میشود:
- کاهش هزینههای بازاریابی و تبلیغات
- کاهش هزینههای عملیاتی و هزینههای وابسته به میزان فروش
- عدم تمدید قراردادهای تعدادی از همکاران در سال جاری
- استفاده از فرصت پیشآمده برای اصلاح و ارتقا فرآیندها و خدمات
- تجربه موفق اجرای فرآیند دورکاری
عملکرد علیبابا در دوره این بحران سبب شد تا در پایان اردیبهشت ۱۳۹۹، بیش از نیمی از اثرات منفی کرونا بر فروش علیبابا رفع شود. البته اینکه در اواخر فروردین سال جاری و با فروکش کردن موج اول بیماری کرونا، بسیاری از کسبوکارها فعالیت خود را از سر گرفتند و بخشی از مردم از قرنطینه خارج شدند نیز تا حد زیادی در این موضوع دخیل بوده است.
علیبابا در حال حاضر استراتژیهای مختلفی را برای آینده در نظر گرفته است. با این حال، نمیتوان پیشبینی دقیقی از آینده کرد. قطعاً بعد از این، همانند دوران پیش از شیوع کرونا نخواهد بود.